Meedoen

Sociale Basis
Een sterke sociale basis is onmisbaar voor het samenleven in wijken en dorpen. Daarmee bedoelen we het geheel aan initiatieven, voorzieningen en organisaties die bijdragen aan een samenleving waarin mensen zich gezien voelen, mee kunnen doen en elkaar ondersteunen.
De lopende aanbesteding loopt tot1 april 2026. Hierin hebben we Incluzio Sociale Basis gecontracteerd om deze infrastructuur verder te ontwikkelen. We sturen op preventie, collectieve oplossingen en het versterken van onderlinge betrokkenheid. Zo pakken we eenzaamheid aan en voorkomen we dat problemen erger worden. Het uitgangspunt is: collectief, tenzij individueel nodig is.
Incluzio werkt wijkgericht en maakt gebruik van data en ervaringsverhalen. Wij volgen de uitvoering kritisch en blijven in gesprek aan over wat we beogen versus wat er gebeurt De huidige opdracht voor de sociale basis loopt van rechtswege af op 1 april 2026. We bereiden ons voor op de opvolging van het contract. Dit biedt ruimte om de opdracht aan te scherpen, te verdiepen en door te ontwikkelen in het verlengde van de koers die sinds 2019 is ingezet.
In de voorbereiding voor de opvolging van het contract is er expliciete aandacht voor de doorontwikkeling op jeugd en hun netwerken (gezinnen).
Ook versterken we de bredere sociale basis met subsidies aan activiteiten die een bijdrage leveren aan het voorkomen van eenzaamheid, armoede en het bevorderen van zelfredzaamheid; cultuur en sport spelen daarbij een belangrijke rol. We zetten vooral in op het activeren en het met elkaar verbinden van inwoners en organisaties.
Vanuit de Venlose Inclusie Agenda voeren we onder andere acties uit op de thema’s toegankelijkheid, inclusief onderwijs en een inclusieve samenleving. Als gemeentelijke organisatie streven we ernaar zelf het goede voorbeeld te geven.
Tot slot zetten we ons, met oog op de vergrijzing, actief in voor ouderen die langer zelfstandig willen wonen. We besteden specifieke aandacht aan thema’s als eenzaamheid, valpreventie, mantelzorg en dementie. De uitvoeringsagenda’s mantelzorg en vrijwilligerswerk zijn vastgesteld in 2024 en geven hier invulling en richting aan.

Gemeenschapsaccommodaties
Gemeenschapsaccommodaties (GA’s) zijn het sociale hart van onze wijken en dorpen. Het zijn plekken voor ontmoeting, participatie, cultuur en bewonersinitiatieven. Investeren in GA’s is investeren in verbondenheid, inclusie en leefbaarheid.
Vanaf 2026 gaan we verder met de uitvoering van het beleidskader Koers Gemeenschapsaccommodaties Venlo 2023–2033. We werken aan een sterk, duurzaam en toekomstgericht netwerk van voorzieningen. De focus ligt op:

• Invoering per 2026 van de nieuwe subsidieregel Gemeenschapsaccommodaties, die GA's beter ondersteunt in een gezonde, toekomstbestendige exploitatie en hun maatschappelijke rol versterkt;
• Verdieping van informatiegestuurd en impactgericht werken, zodat we beleidskeuzes kunnen onderbouwen en bijsturen waar nodig;
• Oprichting van een Shared Service Center (SSC), dat vrijwilligersbesturen ondersteunt bij exploitatie, beheer en organisatie;
• Ontwikkeling van een verhuurmodel voor gemeentelijke GA’s, met heldere, eerlijke afspraken tussen gemeente en beheerstichtingen.
• Verdere planvorming voor de vernieuwing en/of het voortbestaan van diverse GA’s.
• De focus ligt ook op het verhogen van de sociaal maatschappelijke waarden van de activiteiten die in de gemeenschapsaccommodaties plaats vinden.

• Venlo-Oost (zuid) . In 2025 is een haalbaarheidsonderzoek gestart. Dit wordt naar verwachting in Q4 2025 afgerond. Het is de verdere concretisering en verdiepingsslag op het behoefteonderzoek dat al is uitgevoerd. Uit dit onderzoek komen de wensen en eisen naar voren waaraan de GA dient te voldoen, ruimtelijk fysiek en exploitatie technisch. Daarnaast zijn we in gesprek over potentiële locaties voor renovatie/nieuwbouw. Indien deze randvoorwaarden akkoord bevonden worden volgt in 2026 een ontwerpsessie voor het exterieur en interieur van de accommodatie. Er moet ook onderzocht worden hoe een dergelijke accommodatie het beste geëxploiteerd kan worden. We willen het ontwerp in 2026 gereed hebben zodat de aannemerselectie kan plaatsvinden en de uitvoering gepland kan worden.
• De Haandert. In 2025 is een eerste behoefteonderzoek opgestart om de toekomstvisie te onderzoeken. Aan de hand van de resultaten moet er een keuze gemaakt te worden voor renovatie of nieuwbouw. Bij nieuwbouw is er nog de keuze of dit op de huidige locatie of nieuwe locatie moet gebeuren. Mede bepalend zijn de mogelijke koppelkansen met de omgeving zoals De Doolhof, de ontwikkelingen rondom het station et cetera. In 2026 worden de resultaten bekend gemaakt. Daarna wordt het verder uitgewerkt en volgt het opstellen van een concreet programma van eisen met een bijbehorend schetsontwerp/vlekkenplan. Een en ander is afhankelijk van de mogelijke koppelkansen die zich wellicht voor doen.
• Muspelheim. Eind juni 2025 is het behoefteonderzoek voor een GA in Vastenavondkamp afgerond. Er is duidelijk waar de behoeftes van de wijk liggen en welke voorzieningen en eigenschappen de GA moet bevatten zodat de diversiteit aan inwoners in verbinding kunnen raken. Verdere concretisering gebeurt in 2026. Dit gebeurt in combinatie met de gebiedsontwikkeling in deze wijk. In 2026 wordt ook extra aandacht besteed aan het oprichten van een nieuw bestuur en de huidige en toekomstige exploitatie.
• Op Expeditie. Het VAC zit op dit moment op de 2e verdieping van het multifunctionele centrum Op Expeditie. Het voornemen bestaat om de VAC een meer zichtbare positie in het gebouw te geven op de begane grond. De gesprekken met de buitenschoolse opvang en schoolbestuur lopen en diverse opties worden afgewogen. We gaan er vanuit dat begin 2026 overeenstemming komt over de interne verhuizing. Afhankelijk van de gekozen oplossing is er mogelijk nog een verbouwing nodig.
• D’n Dörpel. Planvorming voor D’n Dörpel wordt gecombineerd worden met de ontwikkelingen rondom naastgelegen basisschool Willibrordus. Deze gesprekken worden naar verwachting in 2027 gevoerd.
• De Zuidpilaar. Eind 2025 en in 2026 zijn er nieuwe gesprekken met de Zorggroep gepland. We willen samen met de Zorggroep onderzoek doen naar een gecombineerde nieuwbouw tussen zorgappartementen en een GA.
• Zalzershoaf, Glazenap. In 2025-2026 wordt voor deze locaties gezocht naar een duurzame oplossing om de functies richting de toekomst te waarborgen.

Zo dragen we bij aan krachtige gemeenschapsvoorzieningen die het verschil maken in het dagelijks leven van onze inwoners in wijken en dorpen.

Meedoen- en inkomensondersteuning
De Participatiewet biedt een vangnet voor inwoners die niet in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien. Daarnaast stimuleert de wet participatie via ondersteuning naar werk en, waar nodig, inkomensaanvulling. Werk biedt echter meer dan inkomen: het geeft structuur, sociale verbinding en eigenwaarde. Daarom streven we naar een inclusieve arbeidsmarkt waarin iedereen naar vermogen kan bijdragen, ongeacht achtergrond, leeftijd of beperking.
Niet voor iedereen is werk (direct) haalbaar. Voor deze groep is passende ondersteuning essentieel om op andere manieren actief te blijven in de samenleving. Samen met partners als WAA Groep, werkgevers, UWV, onderwijsinstellingen en arbeidsbemiddelaars bieden we daarom maatwerk in begeleiding en ondersteuning gericht op werk of andere vormen van meedoen.
Daarnaast zijn er initiatieven als Buurten met Talent en programma’s als Basisvaardigheden die inzetten op het benutten van onbenut potentieel. Dit levert niet alleen sociaal en maatschappelijk rendement op, maar ook economisch voordeel op de lange termijn.
We werken steeds mensgerichter en integraler. Met methodes als de Doorbraakmethode ondersteunen we inwoners die tussen wal en schip dreigen te vallen. De invoering van de Participatiewet in Balans vanaf 2026 speelt hierop in met eenvoudigere regels, meer vertrouwen en ruimte voor maatwerk. Wij bereiden ons daarop voor en passen ons beleid en uitvoering waar nodig aan. Dit sluit aan op Fier Verdiept, de actualisatie van het beleidskader Sociaal Domein Fier op Venlo.

Arbeidsmarktregio Noord-Limburg en het Werkcentrum Noord-Limburg
De gemeente Venlo is centrumgemeente binnen de arbeidsmarktregio Noord-Limburg (AMR-NL). We werken hierin samen met UWV, onderwijs, SBB, werkgevers- en werknemersorganisaties en andere gemeenten. Ons gezamenlijke doel: een goed functionerende en inclusieve arbeidsmarkt waarin inwoners én werkgevers optimaal worden ondersteund.
In het kader van de landelijke hervorming van de arbeidsmarktinfrastructuur komt in elke arbeidsmarktregio één herkenbaar en toegankelijk regionaal loket: het Werkcentrum. Binnen dit Werkcentrum worden bestaande structuren als het WerkgeversServicepunt (WSP), het Regionaal Mobiliteitsteam (RMT) en het LeerWerkLoket (LWL) gebundeld.
Het Werkcentrum Noord-Limburg start in het vierde kwartaal van 2025 digitaal. In de loop van 2026 komt er ook een fysiek loket.
De functie en rol van het Werkcentrum zijn als volgt:

• Eén loket voor diensten aan werkzoekenden, werkenden en werkgevers;
• Centrale toegang voor vragen over werk, loopbaan en scholing;
• Eén ingang voor verschillende publieke en private dienstverleners;
• Ondersteuning bij het vinden van werk, het ontwikkelen van vaardigheden en het werven van personeel.

Parallel aan deze ontwikkeling is op 18 september 2024 het Regionaal Beraad Noord-Limburg gestart. Dit beraad is een belangrijk onderdeel van de nieuwe arbeidsmarktstructuur. Dit zijn de taken en verantwoordelijkheden van dit beraad:

• Fungeren als overlegorgaan op regionaal niveau;
• Opstellen van een meerjarenagenda;
• Richting geven aan de dienstverlening van het Werkcentrum;
• Vertegenwoordiging van publieke én private partijen;
• Bevorderen van een samenhangende aanpak van arbeidsmarktvraagstukken in de regio.

Buurten Met Talent
Met Buurten met Talent investeren we in buurten waarin mensen elkaar kennen, ondersteunen en de ruimte krijgen om hun talenten te ontwikkelen. Het initiatief komt voort uit de beleidskaders Fier op Venlo en Werken in Venlo. Het laat zien dat sociale én economische ontwikkeling hand in hand kunnen gaan.
In zes Venlose buurten ondersteunen zogenoemde ‘talentverbinders’ bewoners om hun talenten te ontdekken, nieuwe vaardigheden op te doen en elkaar te ontmoeten. Denk aan bewoners die een buurtactiviteit opzetten, iets nieuws leren of samen iets bijdragen aan de leefbaarheid.
De resultaten van de afgelopen jaren laten zien dat dit werkt: bewoners voelen zich meer betrokken, durven stappen te zetten en versterken zo hun eigen toekomst én die van hun buurt. In 2024 is de eerste stap gezet om Buurten Met Talent 'geleidelijk over te dragen' aan de samenleving (stichting Buurten Met Talent). Weliswaar voorlopig nog onder gemeentelijke begeleiding en co-financiering en met een nadrukkelijke focus op gemeenschapskracht en brede participatie.
We gaan in 2026 en 2027 verder met die geleidelijke overdracht van gemeentelijke taak naar maatschappelijke opgave. De rol van de gemeente als co-financierder wordt kleiner doordat de kracht en potentie van Buurten Met Talent door meerdere maatschappelijk gerichte fondsen met substantiële bijdrages erkend wordt. De verwachting is dat Buurten Met Talent vanaf 2028 helemaal op eigen benen staat.
Buurten met Talent is daarmee een belangrijk schakelpunt tussen sociaal beleid, meedoen-beleid, samenleving en burgerinitiatieven.

WAA en WSW
De Wet sociale werkvoorziening (Wsw) blijft belangrijk voor mensen die ondersteuning nodig hebben om passend werk te vinden. De WAA Groep NV voert deze wet uit voor de gemeente Venlo. Sinds een aantal jaren zijn de aandelen van de WAA volledig in handen van de gemeente. Hiermee borgen we het behoud en de ontwikkeling van deze sociale infrastructuur.
De WAA werkt sindsdien voor de Gemeenschappelijke Regeling (GR WAA) en voor de gemeente Venlo in het kader van de Participatiewet. Zo ontstaat meer samenhang tussen de Wsw-doelgroep en inwoners met een bijstandsuitkering die begeleiding nodig hebben naar (en bij) werk.
De WAA blijft goede exploitatieresultaten realiseren, financieel én sociaal. Wel blijkt de uitstroom uit de Wsw hoger dan (in 2015 landelijk) verwacht. Vaak is de reden voor uitstroom pensionering. Ook stromen mensen uit door arbeidsongeschiktheid en overlijden.
De infrastructuur en aanpak van de WAA blijft effectief. Daarom willen we inverdieneffecten uit de Participatiewet benutten om de kennis en infrastructuur van de WAA duurzaam in stand te houden.
Het groeiproces om het duurzaam sociaal detacheringsbedrijf en gemeentelijke uitvoering van de Participatiewet aan elkaar te verbinden, vraagt om geduld. In 2026 wordt die samenwerking na projectmatige voorbereiding operationeel gemaakt. Het is belangrijk om steeds aandacht te hebben voor het belang van inwoners. Cultuur en werkwijze zijn cruciaal.

KanDoen
KanDoen is het Venlose buurt- en ontwikkelbedrijf voor inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt. Hier krijgen mensen met een Wsw-dienstverband of een voorziening vanuit de Participatiewet de kans om (werk)ervaring op te doen, talenten te ontwikkelen en weer actief deel te nemen aan de samenleving. KanDoen wordt uitgevoerd door een combinatie van drie bedrijven, de gemeente Venlo en de WAA.
Ook in 2026 blijft KanDoen functioneren als buurtgerichte werk- en activiteitenlocatie in de wijk. De nadruk ligt op inclusie, buurt-verbinding, vergroten van zelfvertrouwen en het versterken van relevante vaardigheden.
Binnen de lopende opdracht richt KanDoen zich de komende periode nog meer op samenwerking met lokale partners en bredere maatschappelijke integratie. De aanbesteding is met twee jaar verlengd. Dit past bij de doelstellingen uit het beleidskader Fier op Venlo. Hierin staan gemeenschapskracht, inclusie en ontwikkeling centraal. Daarom wordt ook onderzocht of KanDoen als instrument toekomstig onderdeel zou kunnen worden van de Sociale Basis-opgave.

Beleidskader Geldzorgen
Het beleidskader Geldzorgen helpt inwoners met financiële problemen richting meer bestaanszekerheid. We willen voorkomen dat mensen langdurig onder het sociaal minimum leven en stimuleren dat iedereen, naar vermogen, kan meedoen aan de samenleving.
Binnen het beleidskader Geldzorgen werken we vanuit een brede blik aan het ondersteunen van mensen met financiële zorgen in Venlo. De focus ligt op het investeren in samenwerkings­verbanden, preventie en vereenvoudigen van onze regelingen en toegang. Daarnaast investeren we in een onderwijsprogramma om te werken aan financiële kennis en vaardigheden.
Ook 2026 staat in het teken van het verstevigen en verdiepen van deze ontwikkelingen. We gaan door met de activiteiten die we zijn gestart. Waar nodig verbeteren we interventies zoals het jongerenperspectieffonds. Dit wordt in 2026 geïntegreerd binnen de gemeentelijke schuldhulpverlening.

Anti-discriminatie
Het is belangrijk dat de gemeente blijvend investeert in het voorkomen van discriminatie. Zo krijgt iedere inwoner gelijke kansen om mee te doen, voelen mensen zich veilig en gehoord, en blijft de samenleving verbonden. Voorkomen van discriminatie versterkt het vertrouwen in de overheid, benut talent beter en voorkomt problemen en kosten achteraf. Bovendien heeft de gemeente de wettelijke taak om gelijke behandeling te bevorderen. Gemeente Venlo en Anti Discriminatie Voorziening Limburg (ADV-L) werken samen als het gaat om de preventie van discriminatie op lokaal niveau. Acties rondom preventie zijn opgenomen en begroot in de Venlose Inclusie Agenda 2024-2028.

Ontwikkelingen AZC
De gemeente Venlo heeft op basis van de Wet gemeentelijke taak mogelijk maken asielopvangvoorzieningen een wettelijke taak om bij te dragen aan voldoende opvangplaatsen en evenwichtigere verdeling van asielzoekers over Nederland. Het college heeft in 2024 daarom onder voorwaarden een principebesluit genomen om de locatie van het voormalige Klooster Bethanië door het COA te laten ontwikkelen tot een asielopvangcentrum voor maximaal 600 asielzoekers. Hierop volgend is in september 2025 na een raadsconsultatie een bestuursovereenkomst met aanvullende werkafspraken voor een periode van 10 jaar met het COA aangegaan. Voor de realisatie van het azc op de locatie van het voormalige Klooster Bethanië biedt het bestemmingsplan en eerder verleende vergunningen geen uitkomst. Dit betekent dat er een omgevingsvergunning nodig voor verschillende activiteiten waaronder een buitenplanse omgevingsplanactiviteit waarvoor een bindend advies van de gemeenteraad nodig is.