Bijlage IX Toelichtingen risico's

Toelichting risico:

Als gevolg van externe factoren als ontwikkelingen in de (economische) marktsituatie kan de verkoop van gemeentelijke gronden en gebouwen stagneren dan wel aan prijsfluctuaties onderhevig zijn (markt- en afzetrisico’s).

50-75%

€ 4.900.000

Onderbouwing financiële impact:

Zodra het risico daadwerkelijk optreedt, leidt dit tot een (aanvullend) tekort in de grondexploitatie. Hiervoor zal financiële dekking moeten worden gevonden. In eerste instantie is hiervoor de Algemene Grondreserve beschikbaar.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Er is een website gebouwd om ons vastgoed te presenteren. We hebben kavels laten opschonen en er zijn te koop borden geplaatst. Er is een acquisiteur aangesteld om de verkoop te begeleiden.

€ 3.550.000

Toelichting risico:

De kosten van bouw- en woonrijp maken kunnen doorgaans goed worden geraamd. De kosten van bijvoorbeeld archeologie, explosievenonderzoek en asbestverwijdering worden echter doorgaans pas duidelijk zodra gestart wordt met de werkzaamheden. Daarnaast kan de marktsituatie leiden tot plotselinge fluctuaties in het prijsniveau van de investeringen.

50-75%

€ 7.100.000

Onderbouwing financiële impact:

Zodra het risico daadwerkelijk optreedt, zal dit leiden tot een (aanvullend) tekort in de grondexploitatie. Hiervoor zal financiële dekking moeten worden gevonden. In eerste instantie is hiervoor de Algemene Grondreserve beschikbaar.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Frequent actualiseren van kostenramingen.

€ 4.750.000

Toelichting risico:

In juni 2017 heeft de gemeenteraad het besluit genomen om over te gaan tot de realisatie van de Onderdoorgang Vierpaardjes. Voor de realisatie is een investeringsbudget beschikbaar gesteld van € 58,3 miljoen. Naast dit budget is een reservering voor risico’s opgenomen. Om ProRail te laten starten met haar werkzaamheden voor de onderdoorgang is een risicovoorziening van 85% van de verwachte risico’s nodig. Voor de werkzaamheden in de openbare ruimte is een risico-voorziening van 50% van de verwachte risico's nodig. Gezien de huidige marktontwikkelingen wordt voor het volledige project tot einde werk (december 2025) een verhoging van de kosten verwacht. Na realisatie van de onderdoorgang zal de bestaande overweg gesaneerd worden. Dit zal in twee stappen worden uitgevoerd, eerst cosmetisch en daarna in 2026 permanent. De aanbesteding hiervoor moet ProRail nog opstarten. Verder loopt nog een aantal juridische claims in verband met de verwerving van het vastgoed. Deze procedures kennen een zeer lange looptijd.

75%

€ 8.150.000

Onderbouwing financiële impact

Huidige situatie:
In verband met kostenindexering, lopende juridische claims en de nog aan te besteden sanering van de huidige overweg bedraagt het financiële risico € 8,15 miljoen. Hiervoor is € 1,56 miljoen reservering beschikbaar gesteld door de Provincie Limburg en € 6,56 miljoen door de gemeente Venlo. Er worden eventuele kostenverhogingen verwacht als gevolg van indexering en meerkosten van de aannemers. Gelet op de strenge controles van de Europese CEF-subsidie bestaat het risico dat niet het volledige toegezegde subsidiebedrag daadwerkelijk wordt toegekend.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Per verwacht risico binnen het project Vierpaardjes zijn beheersmaatregelen bepaald. Dit zijn o.a. overleg met de omgeving, uitvoeren van onderzoeken, marktconsultatie en het inschakelen van expertise. Voor de realisatiefase van de Vierpaardjes is een Europese CEF-subsidie van ruim € 9 miljoen toegekend. Rekening houdend met stringente subsidievoorwaarden, zetten wij deze subsidie in voor de meerkosten en indexeringen.

€ 6.112.500

Toelichting risico:

Aan subsidiebeschikkingen voor bepaalde werkzaamheden zijn voorwaarden verbonden. De realisatie van de werkzaamheden kan in tijd en geld afwijken van deze voorwaarden waardoor het risico op intrekking van (een gedeelte van) de subsidie kan optreden.

10-50%

€ 3.600.000

Onderbouwing financiële impact:

Zodra het risico daadwerkelijk optreedt, leidt dit tot een (aanvullend) tekort in de grondexploitatie. Hiervoor zal financiële dekking moeten worden gevonden. In eerste instantie is hiervoor de Algemene Grondreserve beschikbaar.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Goede dossieropbouw en archivering is van groot belang voor de uiteindelijke verantwoording aan de verstrekkende instantie.

€ 760.000

Toelichting risico:

De plankostenbudgetten van grondexploitaties kunnen onder druk komen te staan als gevolg van langdurige planvoorbereiding en/of -uitvoering. Dit kan het gevolg zijn van bezwaren tegen plannen of de marktsituatie die vraagt om een regelmatige bijstelling van de plannen. Ook de vertraging in de uitvoering van plannen als gevolg van de wijzigingen in de marktsituatie verhogen de kosten van planbegeleiding.

10-75%

€ 4.900.000

Onderbouwing financiële impact:

Zodra het risico daadwerkelijk optreedt, leidt dit tot een (aanvullend) tekort in de grondexploitatie. Hiervoor zal financiële dekking moeten worden gevonden. In eerste instantie is hiervoor de Algemene Grondreserve beschikbaar.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Veelvuldig met omgeving en marktpartijen afstemmen om zo het planontwikkelingsproces te versnellen en te verbeteren. Zie ook beheersmaatregel grondverkoop gericht op beheersing stagnatie in uitvoering.

€ 2.440.000

Toelichting risico:

Voor beleidsterrein Jeugd geldt voor de begroting 2026 een integrale risicoparagraaf.
* In de begroting is rekening gehouden met autonome ontwikkelingen, voor zover deze trends in de eerste maanden van 2025 zichtbaar waren en effect hebben op 2026. Het gaat om het verzilveringspercentage (gebaseerd op 2024), de zorgintensiteit (gemiddeld aantal uren per zorginzet) en de looptijd (lengte van de indicaties). De trend van intensivering van de zorgvraag is al jaren zichtbaar, bijvoorbeeld 1-op1 begeleiding.
* De autonome ontwikkelingen zijn sinds 2025 meerjarig begroot. Hier tegenover staan de opgaven van de Hervormingsagenda Jeugd. In de Hervormingsagenda Jeugd staan inhoudelijke maatregelen om het jeugdstelsel te verbeteren. Maar de besparingsopgave is groot en urgent. Deze is per 2025 deels financieel vertaald in de begroting, oplopend tot een boogde structurele besparing van € 3,5 miljoen op de uitgaven jeugd per 2028. Op basis van het rapport Deskundigencommissie krijgen gemeenten tot en met 2027 financiële compensatie van het Rijk: het verzachten van het ingroeipad waarmee de maatregelen worden gerealiseerd. Het Rijk heeft de opgave per 2028 vergroot, mede afhankelijk van hoe een aantal maatregelen wordt uitgewerkt. Dit brengt financiële risico's met zich mee. De door het Rijk te nemen maatregelen zijn met name aanscherping van de reikwijdte van de Jeugdwet. Ook is men voornemens om per 2028 een eigen bijdrage voor jeugdzorg in te komen, de politieke haalbaarheid hiervan is nog hoogst onzeker. Het is nog onduidelijk hoe deze maatregelen invulling krijgen, en als het beoogde effect niet wordt bereikt vergroot dit de financiële opgaven in de jeugdzorg. Op welke termijn en in welke mate de inhoudelijke maatregelen leiden tot besparingen in de jeugdzorg is daarmee onzeker. De conclusie is dat de beschikbaarheid van structureel voldoende financiële middelen van het Rijk, ondanks de aanpassingen met de meicirculaire 2025, nog altijd niet gegarandeerd is vanaf 2028.
* De huidige Jeugdwet is een open einde regeling en kent onder andere een afhankelijkheid van rechtstreekse verwijzers, en daarmee een mate van onvoorspelbaarheid. Bij een aantal onderdelen zoals segment 1 (onder andere behandeling met verblijf) zijn we afhankelijk van hoe het aandeel van de gemeente Venlo in de lumpsumfinanciering zich ontwikkelt ten opzichte van de andere deelnemende gemeenten. In de landelijke jeugdzorg is na een kostentoename in 2024, in 2025 weer een kostendaling vanwege uitstroom van jeugdigen naar de Wet langdurige zorg. Echter hebben kleine verschuivingen in volume een (flinke) financiële impact.
* Een aantal voorzieningen worden regionaal bekostigd op basis van een verdeelsleutel, zoals jeugdbescherming en gesloten jeugdzorg. Deze verdeelsleutel wordt grotendeels bepaald op basis van het feitelijke zorggebruik in het laatst afgeronde jaar. Gezien de schommelingen de afgelopen jaren ligt het in de lijn der verwachting dat dit percentage voor Venlo in 2026 stijgt ten opzichte van de 47,04% in 2025. Ten tijde van het opstellen van de begroting was dit nog niet bekend.
* Bij de gesloten jeugdzorg is de beweging naar kleinschalige voorzieningen in gang gezet. Er loopt een nieuwe inkoop gericht op nieuwe contracten per 2026. Met de Inkoopstrategie Jeugd 2026 en verder ligt er een stevige ambitie om conform opdracht van het Rijk het aantal plekken gesloten jeugdzorg af te bouwen naar nul per 2031, in de tussentijd stijgen de etmaaltarieven omdat kleinere groepen wel grotendeels dezelfde kosten kennen. Tegelijkertijd zijn er nog onvoldoende vervangende alternatieven. In de meerjarenbegroting is hier gedeeltelijk rekening mee gehouden. Nadat de alternatieven voor gesloten jeugdzorg zijn uitgewerkt wordt een inschatting gemaakt van de financiële gevolgen en wordt dit op dat moment verwerkt in de P&C-cyclus.

75%

€ 3.000.000

Onderbouwing financiële impact:

Op basis van de risico's is een inschatting gemaakt. Gelet op de trend van toenemende zorgzwaarte in de jeugdzorg en de onzekerheid op welke termijn en in welke mate de maatregelen in de Hervormingsagenda Jeugd effect gaan hebben is het percentage bepaald.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

We beheersen door in te zetten op maatregelen regionaal en lokaal die bijdragen aan de verdere beheersbaarheid van het jeugdstelsel. Het versterken van de sterke pedagogische basis is een lange termijn aanpak, om op die manier jeugdigen en gezinnen duurzaam kwalitatief beter te ondersteunen. Deze effecten worden op langere termijn zichtbaar. We blijven nadrukkelijk inzetten op de combinatie van sturen op de vastgestelde beleidsdoelen, die eveneens onderdeel zijn van de contracten met zorgaanbieders, contractmanagement (regionaal) en het in beeld brengen van de impact van ingezette maatregelen onder andere via monitoring (lokaal en regionaal). De (door)ontwikkeling van Stevige Lokale Teams is hiervoor van belang. Met verschillende initiatieven zoals SOJ, Kansrijke Start, Gezinscoaches, Brugfunctionaris en het Gelijke Kansen Programma voorkomen of beperken we inzet van maatwerkvoorzieningen voor jeugdhulp.

€ 2.250.000

Toelichting risico:

Het Rijk, de VNG, zorgverzekeraars en zorgaanbieders hebben mei 2023 bestuurlijke afspraken gemaakt om de hoge instroom van mensen met ggz-problematiek in de Wlz terug te dringen. Dit vanwege de druk op de financiële houdbaarheid van de Wlz. Er zijn hiervoor maatregelen opgesteld bestaande uit 3 onderdelen, waarvan met name de maatregelen op de korte termijn impact voor gemeenten kan hebben. Onder andere het verscherpen van de toegangscriteria voor de Wlz en het verlengen van Wmo-indicaties voor beschermd wonen en (intensieve) ambulante begeleiding worden als korte termijn maatregel genoemd. We verwachten daarom dat er meer cliënten gebruik van Wmo-maatwerkvoorzieningen omdat zij nu geen toegang hebben/krijgen tot de Wlz. Doelstelling van het Rijk is 20% minder instroom. De vraag is of het Rijk een uitname uit het gemeentefonds gaat doen als zij constateert dat de instroom te hoog blijft. Verder zien we ook dat de doelgroep in beschermd wonen complexer wordt, waardoor uitstroom uit beschermd wonen langer duurt. Als laatste zien we ook dat door de huidige druk op de woningmarkt, de beschikbaarheid van woningen om naar uit te stromen na een traject beschermd wonen (en opvang) beperkt is. Hierdoor maken mensen onnodig lang gebruik van (dure) Wmo-voorzieningen en kan de situatie ontstaan dat de capaciteit moet worden opgehoogd. Voor de uitstroom vanuit de Jeugdzorg is het niet kunnen beschikken over passende vervolghuisvesting een knelpunt. Van het Rijk hebben we vernomen dat er inmiddels een daling van de instroom in de Wlz zichtbaar is. Het is nog niet duidelijk hoe deze daling zich ontwikkeld op langere termijn en hoe die zich verhoudt tot de Wmo-voorzieningen. Ook speelt dat de VNG zich eerder heeft teruggetrokken uit de bestuurlijke afspraken rondom dit thema, het is nog onduidelijk wat de consequenties zijn op de lange termijn op zowel samenwerking, inhoud en financiën. Het risico wordt derhalve vooralsnog gehandhaafd.

50%

€ 469.755

Onderbouwing financiële impact:

We doen een aanname dat het hier om circa 10 plekken extra gaat ter waarde van € 65.000. In totaal gaat het om een bedrag van € 650.000. Verder doen we de aanname dat het Rijk ons kort op de integratie-uitkering BW omdat de instroom in de Wlz niet genoeg gedaald is in 2024. We doen hierbij een grove aanname dat dit € 1.000.000 is. In totaal een extra risico van € 1.650.000, beide komen ten laste van de regionale begroting. Het aandeel van Venlo betreft hierin 28,47%. Dat betekent een financiële impact van € 469.755.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

We sturen middels goed ingericht account- en contractmanagement op de realisatie van het aantal bezette BW-plekken. Verder zijn we ook in gesprek met onze gecontracteerde zorgaanbieders en het Zorgkantoor (dat over de Wlz gaat) over de te verwachte ontwikkelingen zodat we zicht en grip hebben op bovenstaand risico.

€ 234.878

Toelichting risico:

A. Meerjarenbegroting BV Campus Vastgoed 2025 - 2029
Uit de begroting 2025 van de BV Campus Vastgoed blijkt dat voor de periode 2025 tot en met 2029 de totale agiobehoefte uitkomt op € 13,4 miljoen. Dat is inclusief de investeringen zoals opgenomen in de investeringsraming van de begroting. Ook wordt hiermee de reparatie/vervanging van het dak van de Villa Flora en de reparatie van de WKO gefinancierd. Deze agiobehoefte wordt opgevangen door het financieringsarrangement wat in 2022 door aandeelhouder gemeente Venlo en in februari 2023 door aandeelhouder Provincie Limburg is toegezegd. Deze begroting laat zien dat er tot en met 2029 sprake is van een voldoende liquiditeitspositie waarmee aan de financiële verplichtingen kan worden voldaan. Met de totale agiobehoefte van € 13,4 miljoen resteert een buffer van € 3,3 miljoen in het financieringsarrangement ten behoeve van onvoorziene tegenvallers.
De outlook naar 2030 laat echter een uitdaging zien. Alhoewel het huidige financieringsarrangement voldoende is om de periode tot 2030 financieel te kunnen overbruggen, laat de langjarige outlook zien dat er in deze periode structurele kostenreducties en hogere bezetting (huuropbrengsten) nodig zijn om tot een structureel positieve cashflow te komen. De directie van de BV is ervan overtuigd dat er voldoende mogelijkheden zijn om dit te realiseren.
B. Overige risico’s in begroting 2025 BV Campus
10% Omzet huur, dienstverlening en overige opbrengsten 2025 tot en met 2029 € 3.000.000
10% Kosten exploitatie vastgoed 2025 tot en met 2029: € 450.000
10% Kosten dienstverlening 2025 tot en met 2029: € 1.250.000
5% Organisatiekosten 2025 tot en met 2029: € 375.000
10% Investeringen 2025 tot en met 2029: € 1.350.000 (inclusief onvoorzien /overloop)
Minus Investeringen onvoorzien/overloop 2025 tot en met 2029: -/- € 1.000.000
De totale financiële impact van onderdeel B is derhalve € 4.175.000 x aandeel Venlo ad. 24% = € 1.000.000.

25%

€ 1.000.000

Onderbouwing financiële impact:

Zie hierboven

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Periodiek wordt de gemeente Venlo geïnformeerd over de stand van zaken rondom de exploitatie. Jaarlijks wordt aan de hand van een eventuele herziening van de risicosimulatie onze risicoparagraaf geactualiseerd.

€ 250.000

Toelichting risico:

Als de gemeente niet voldoet aan de wettelijke vereisten kan dit diverse gevolgen hebben. Bijvoorbeeld dat er met enkele jaren opnieuw een reparatie dient plaats te vinden op bestaande (niet-toegankelijke) documenten (extra kosten en capaciteit om nieuwe inhaalslag te maken). Het niet naleven van de wettelijke verplichtingen kan op termijn ook leiden tot hoge boetes, bestuurlijk risico voor verantwoordelijke bestuurders en aantasting imago en gemeente Venlo als (digitaal) inclusieve organisatie. Als websites en apps niet toegankelijk zijn, sluiten we ook mensen buiten. Inwoners kunnen vanuit Wet gelijke behandeling aanpassingen eisen voor realisatie als het aanbod niet (voldoende) toegankelijk is. Digitale toegankelijkheid is geen gunst maar een noodzaak.
Het is voor overheidsorganisaties verplicht om hun websites, documenten en apps toegankelijk te maken. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties werkt aan toezicht en handhaving. Dit wordt steeds belangrijker. Als lokale overheid dient Venlo te voldoen aan wettelijke toegankelijkheidseisen voor (digitale) documenten, zoals het besluit digitale toegankelijkheid overheid, de richtlijnen voor toegankelijke websites (‘webcontent accessibility guidelines’, WCAG) en de Wet open overheid. De hiervoor benodigde aandacht is van blijvende aard.

75%

€ 250.000

Onderbouwing financiële impact:

Reparatie nodig als we niet voldoen aan digitale toegankelijkheid, herstel imago- en reputatieschade, inhuur/capaciteit om herstelacties te organiseren en uit te voeren voor een x periode om aan de wettelijke verplichtingen te voldoen.

Vermijden

Beheersmaatregelen:

Daarom moeten we als overheidsorganisatie blijven werken aan digitale toegankelijkheid. Zo maken we onze dienstverlening inclusief, bereiken we meer mensen door gelijke behandeling en verbeteren we de tevredenheid van burgers, ondernemers en medewerkers.

€ 187.500

Toelichting risico:

Het tijdelijk beheren van gronden en panden binnen de grondexploitatie leidt tot kosten van beheer en onderhoud. Indien de verkoop van deze gronden en panden stagneert (zie ook risico grondverkoop) zal de periode van tijdelijk beheer ook langer doorlopen waardoor het risico bestaat op extra kosten binnen de grondexploitatie.

50%

€ 700.000

Onderbouwing financiële impact:

Zodra het risico daadwerkelijk optreedt, leidt dit tot een (aanvullend) tekort in de grondexploitatie. Hiervoor zal financiële dekking moeten worden gevonden. In eerste instantie is hiervoor de Algemene Grondreserve beschikbaar.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Het beheer tijdig uit te voeren waardoor kosten beperkt kunnen worden.

€ 350.000

Toelichting risico:

Directe schades (herbouw gebouw, etecetera) zijn verzekerd via de brandverzekering. Er is echter ook sprake van indirecte schade en gevolgschade. Doordat materieel of materialen verloren zijn gegaan zullen aannemers of externen ingeschakeld moeten worden voor het uitvoeren van werkzaamheden en/of continuering van de dienstverlening. Deze kosten zijn niet verzekerd en vallen dus onder het deel risico.

10%

€ 5.000.000

Onderbouwing financiële impact:

60 voertuigen en materiaal huren of werk uitbesteden voor de duur van 3 jaar. 3 jaar is gebaseerd op herbouw tijd van het gebouw. 60 voertuigen * 3 jaar * € 15.000 per jaar = € 2.700.000. Materiaal huren € 2.300.000. In plaats van huren voertuigen en materieel is de schatting voor uitbesteden van het werkpakket van vergelijkbare orde € 5.000.000.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

De huidige maatregelen zoals blusvoorzieningen en brandmeldinstallaties kunnen niet het risico niet elimineren maar verkleinen het risico wel. Extra verzekeringen is extreem duur en de kans op het risico is erg klein.

€ 500.000

Toelichting risico:

De gemeente Venlo geeft, namens de acht Noord-Limburgse gemeenten, invulling aan het penvoerderschap met betrekking tot de invulling van de regionale investeringsagenda, waaronder het aanvragen van de provinciale bijdrage, het beschikken van bijdragen aan derden en het verantwoorden van (ontvangen) bijdragen. De maximale omvang van de investeringsmiddelen bedraagt € 40 miljoen, waarvan 50% wordt opgebracht door de Provincie Limburg en 50% door de Noord-Limburgse gemeenten. Het aandeel van de gemeente Venlo in de regio bedraagt circa 36%. Het financiële risico bedraagt daarmee (maximaal) 36% van de (te verantwoorden) provinciale bijdrage, i.c. € 7,2 miljoen aan een groot aantal afzonderlijke projecten. Het risico zal zich nooit over het geheel van al deze projecten voordoen en de verwachting is dat de maximale omvang van de investeringsmiddelen niet wordt gehaald (maar slechts voor 50%). Vandaar dat er gekozen is om 50% van het maximale financiële risico aan te houden, i.c. € 3,6 miljoen. Daarnaast vervult de gemeente Venlo de werkgeversrol ten aanzien van het regiobureau, inclusief de vanuit de (Venlose) gemeentelijke organisatie ingezet personeel. Omdat de regio geen eigen entiteit is, worden deze activiteiten formeel door de gemeente Venlo uitgevoerd. Indien er na afronding van regiodeal en investeringsagenda geen nieuwe activiteiten en middelen worden gealloceerd bij de regio vervalt de (op basis van een taakopdracht) personele inzet.

25%

€ 3.600.000

Onderbouwing financiële impact:

Dit betreft 25% van € 7,2 miljoen, zijnde het risico op het niet juist kunnen verantwoorden van de ingezette investeringsagenda-middelen, waardoor er een terugbetalingsverplichting ontstaat naar de Provincie Limburg.

Accepteren

Beheersmaatregelen:

De gemeente Venlo heeft een overeenkomst gesloten met de andere gemeenten in de regio waarbij gemeenten zich gezamenlijk verantwoordelijk stellen voor ieders (relatieve) aandeel in het risico. Het opgenomen risico is het 'rest-risico'. Het regiobureau heeft de administratie ingericht op de noodzakelijke verantwoording.

€ 900.000

Toelichting risico:

Door invloed van klimaat en klimaatverandering kunnen zich onvoorziene situaties voordoen in het beheer van groenvoorzieningen. Het gaat dan bijvoorbeeld om schade door storm, extra uitval van groen door droogte, ziektes en plagen en schade door invasieve soorten en/of soorten van flora en fauna die overlast geven of een bedreiging zijn voor onder andere de natuur (biodiversiteit), volksgezondheid, de economie of de veiligheid. Dit soort calamiteiten vormt vaak een risico voor de kwaliteit en de gezondheid van het groen en is daarmee een risico voor het op orde houden van de basis van beheer en onderhoud van de openbare ruimte. De overlast en schade zijn echter grillig en niet altijd voorspelbaar. Ook kunnen er calamiteiten ontstaan die nu nog niet bekend zijn, zoals nieuwe ziektes en plagen waar nog geen plan van aanpak voor bestaat. Zo zijn momenteel Japanse duizendknopen en reuzen berenklauw twee voorbeelden van invasie en zeer ongewenste soorten die veel schade aan kunnen richten, maar ondervinden we ook steeds meer overlast van schade ontstaan door de bever. Dit vraagt om aanpak. Behalve beheersing van deze soorten is in bepaalde voorkomende situaties ook bestrijding noodzakelijk.

50%

€ 300.000

Onderbouwing financiële impact:

De omvang van de financiële impact is onder andere gebaseerd op de daadwerkelijke kosten van de laatste jaren met betrekking tot calamiteiten en extreem weer. Tevens is een ruwe inschatting gemaakt van nog onbekende impact van ziektes, plagen en andere bedreigingen.

Accepteren

Beheersmaatregelen:

Belangrijk is om de impact van ziektes, plagen en invasie soorten zo goed mogelijk te blijven monitoren. Locaties die bij de gemeente bekend zijn worden hiervoor opgenomen in het groenbeheersysteem.

€ 150.000

Toelichting risico:

Met het verruimen van de btw-sportvrijstelling per 1 januari 2019 is het landschap van de financiering van sportaccommodaties veranderd. Het recht op vooraftrek van btw voor sportvoorzieningen vervalt per 31 december 2025. Het Rijk neemt in 2025 een besluit over een (eventuele) vervolgregeling. Het is nog onduidelijk hoe deze vorm gaat krijgen. Dit heeft invloed op alle sportgerelateerde uitgaven, zowel in de exploitatie als in de investeringen. Met de aanvraag voor compensatie op de kostprijsverhogende BTW is in 2025 een aanvraag gedaan ter hoogte van afgerond € 1.700.000. De verwachting is dat we 65% tot 100% van de btw gecompenseerd krijgen, afhankelijk van het aantal landelijke aanvragen. In dit risico gaan we uit van een compensatie van 65% en een risico dat we 35% niet ontvangen via compensatie. 35% van de totale aanvraag van € 1.700.000 is € 595.000. Omdat we de afgelopen jaren tot en met 2024 na verantwoording 100% uitgekeerd hebben gekregen, schatten we dit risico op dit moment in op 25%.

25%

€ 595.000

Onderbouwing financiële impact:

De btw van de in de begroting opgenomen kredieten voor sport komen voor compensatie in aanmerking. Jaarlijks is voor deze specifieke uitkering (SPUK Sport) landelijk een plafond beschikbaar. In het risico is uitgegaan van een uitkering van 65%. Omdat op basis van eerdere ervaringen de uitkering varieert tussen 65% en 100% is er gekozen voor een kans van 25% dat het zich voordoet.

Accepteren

Beheersmaatregelen:

In de begroting is rekening gehouden met SPUK-uitkering van 65% van de kostprijsverhogende btw. Er is gekeken naar de aanvragen 2020 tot en met 2023 en is er rekening gehouden dat het plafond meer overschreden zal worden door de prijsstijgingen.

€ 148.750

Toelichting Risico:

De energielasten voor huishoudens zijn sinds 2021 enorm gestegen en zullen gezien de instabiele geopolitieke situatie ook in 2025 en daarna hoger blijven. De daardoor ontstane extra armoede, zal - ondanks een aantal rijksmaatregelen - naar verwachting nog steeds een risico hebben op extra vraag in het armoedebeleidsinstrumentarium . Ondanks verschillende rijksmaatregelen en een momenteel gestabiliseerde prijs van energie, voorzien wij een risico: Er lijkt sprake van een langdurige instabiliteit op de energiemarkt, grotendeels onder invloed van geopolitieke ontwikkelingen. Voor mensen met lage inkomens, die weinig tot geen buffervermogen voor het opvangen van tegenvallers hebben, zit in deze instabiliteit een groot risico. Die zich niet perse hoeft te uiten in onbetaalde energierekeningen, maar wel zichtbaar kan worden op andere kostenposten (zoals het niet langer kunnen betalen van de huur of ziektekostenverzekering of minder bestedingsruimte voor noodzakelijke boodschappen et cetera). In 2023 en 2024 werd landelijk ondersteuning geboden aan inwoners via de energietoeslag en het Tijdelijk Noodfonds Energie. Beide regelingen zijn komen te vervallen, terwijl de prognose is dat de energiekosten in 2025 weer zullen stijgen. Hoewel het Rijk de energiebelasting verlaagd heeft, zal dit maar deels de ondersteuning bieden die inwoners nodig hebben. Naast de energieprijzen kent Nederland ook een hogere inflatie dan andere Europese landen. Kosten voor levensonderhoud zijn hoger dan voorzien. De combinatie van de energieprijzen, de weggevallen energieregelingen en de inflatie kan zich vertalen naar een toename in het gebruik van minimaregelingen zoals bijzondere bijstand. Maar ook in kosten zoals schuldhulpverlening waar mogelijk extra kosten worden gemaakt om de toename in aanvragen op te vangen. Denk aan saneringskredieten en extra capaciteit wegens toenemende activiteiten. Naast de directe effecten op de gemeentebegroting, kunnen de bredere maatschappelijke kosten hoger liggen dan het hier ingeschatte risico (denk aan rechtszaken, ontruimingen, gezondheidskosten, kleine criminaliteit et cetera). We zien ook een toename in faillissementen in 2024 en ondernemers die het financieel moeilijk hebben. Binnen deze groep zitten ondernemers die hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de onderneming. Volgens de wet dient de gemeente deze groep te helpen met hun schulden en bijstand. Vanwege de financieringssystematiek van de Bbz loopt ook hiervoor de gemeente een extra risico. In vergelijking met dezelfde risicomelding ten tijde van het begin van de energiecrisis, schatten we de omvang van dit risico nu wel lager in als gevolg van de in beginsel gunstige prijsontwikkeling van energiekosten en meer stabiliteit in de energiecontracten. Of en in welke mate zich dit ook continueert richting het nieuwe stookseizoen en daarna volgende periode valt vanwege de grilligheid van de achterliggende oorzaken niet te voorspellen, vandaar dat we adviseren hiermee in bepaalde mate wel rekening te houden in het weerstandsvermogen

25%

€ 500.000

Onderbouwing financiële impact:

Betreft raming op basis van ervaringen uit 2022 in combinatie met analyse op wat in 2024 en 2025 verwacht wordt en reeds bekend is.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Scherp de ontwikkelingen in de gaten houden en vroegtijdig ondersteuning (voorkomen) faciliteren, alsmede insteken op preventie en communicatie met onder andere hulp van het instrumentarium uit het VenloFonds.

€ 125.000

Toelichting risico:

• De druk op de Wmo blijft groot, zowel in omvang als in zwaarte van de inzet. Dit zien we ook terug in de landelijke cijfers. Deze druk hangt samen met de volgende zaken:
• Het landelijk beleid en het beleid van het Zorgkantoor gaan uit van zo lang mogelijk zelfstandig thuis wonen met passende zorg en ondersteuning. Concreet betekent dit meer en langere inzet van de Wmo in de thuissituatie.
• Langer thuis wonen vraagt aanpassingen in de woonsituatie. Dit zien we door stijging van het aantal verstrekte voorzieningen én stijging van het aantal grotere woningaanpassingen. De verwachting is dat deze stijging de komende jaren doorzet. We voeren een onderzoek uit naar de beheers- en besparingsmogelijkheden in de inzet van woningaanpassingen, in de meerjarenbegroting is hier al rekening mee gehouden. Afhankelijk van de mogelijke concretisering kan dit invloed hebben op het begrote bedrag.
• Personele tekorten bij zorgaanbieders door de stijging van het aantal Wmo/zorgvragen wat zijn effecten kan hebben op de daadwerkelijke levering, bijvoorbeeld bij de hulp bij de huishouding.
• Het rijk is voornemens per 1 januari 2027 wederom een inkomens- en vermogensafhankelijke eigen bijdrage (ivb) in te voeren voor alle Wmo-voorzieningen. Daartoe is een wetsvoorstel ingediend bij de Eerste en Tweede Kamer. Het Rijk verwacht hiermee een structurele kostendaling bij gemeenten te realiseren: enerzijds doordat inwoners, vanwege een hogere eigen bijdrage, minder gebruik gaan maken van de Wmo-voorzieningen, anderzijds omdat de eigen bijdrage meer opbrengsten oplevert. We hebben de meeropbrengsten eigen bijdrage in 2027 nu gezet op de onttrekking bijdrage van het rijk. De vraag is als dadelijk de regeling duidelijk is wat de daadwerkelijke effecten zijn.
• Het kabinet heeft met de koepels van medeoverheden afgesprokendat in de toekomst een deel van de Wmo niet langer via de algemene uitkering van het Gemeentefonds gaat, maar via een aparte financiering. Een nadere uitwerking van deze afspraken ontbreekt op dit moment, en daarmee is ook nog niet duidelijk wat de effecten hiervan zullen zijn.
• 1 juli 2024 gelden strengere normen voor brandveiligheid van scootmobielstallingen. Mogelijk heeft dit een kostenstijging tot gevolg wanneer er meer gebruik wordt gemaakt van het doelgroepenvervoer, omdat niet overal een scootmobielstalling kan worden geplaatst. Anderzijds kan het leiden tot minder inzet van scootmobielen en daarmee daling van de kosten in de vervoersvoorziening.
• Landelijk, regionaal en lokaal is er discussie over de veiligheid van geplaatste trapliften door de gecontracteerde aanbieder. Er wordt onderzoek verricht naar de reeds geplaatste trapliften in Venlo, en dit kan leiden tot aanpassingen om te voldoende aan de gestelde veiligheidsnorm). Na dit onderzoek hebben we inzichtelijk of en om hoeveel extra kosten dit eenmalig gaat.
• We zetten in op meer overgang van maatwerkbegeleiding naar ondersteuning vanuit de sociale basis in 2026. Het ontbreekt aan exacte gegevens, en daarmee hebben we een aanname van de besparing moeten doen.

50%

€ 500.000

Onderbouwing financiële impact:

Het risico van grote woningaanpassingen wordt ingeschat op € 250.000. Dit risico komt boven de gevraagde incidentele extra bijdrage voor woonvoorzieningen, omdat het aantal grote woningaanpassingen zich lastig laat voorspellen. Het risico van de ontwikkelingen rondom trapliften wordt ingeschat op € 250.000. De daadwerkelijke financiële impact laat zich moeilijk voorspellen aangezien het onderzoek nog niet is uitgevoerd en 'verhaalbaarheid' van de kosten een aandachtspunt is. De financiële impact van strengere veiligheidsnormen scootmobielstallingen wordt beperkt ingeschat.
Het risico als gevolg van de verwachte wijziging in de landelijke eigen bijdrage systematiek, wijziging in de landelijke Wmo-financiering zijn dusdanig onzeker dat dit nu niet gekwantificeerd is.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Met maandelijkse monitoring op de diverse producten komen de risico's beter in beeld. Gestuurd wordt op de gemaakte contractafspraken. Op de Instroom Hulp bij het Huishouden hebben we geen autonome invloed. Met de inzet van een bewustwordingscampagne trachten we te sturen op tijdige aanpassingen van woningen, waarmee op langere termijn wordt beoogd de druk op het verstrekken van woonvoorzieningen terug te dringen. Op het langdurig thuiswonen zetten we een aantal acties uit, zoals een bewustwordingscampagne voor onze inwoners, een verhuisvoucherregeling is per 1-1-2023 ingevoerd, ondersteuning van en participatie in sociale basis van ouderen wordt aangejaagd. De inzet van buurt- en wijkbussen wordt bestendigd.
We volgen de landelijke ontwikkeling rondom het abonnementstarief en de financiering van de Wmo zodra meer duidelijk is over invoering en gevolgen zullen wij in het reguliere P&C-proces hierop actie ondernemen.

€ 250.000

Toelichting risico:

Voor zorgaanbieders Jeugd, Wmo, Beschermd Wonen en Participatiewet lopen contracten via de MGR Sociaal Domein Limburg-Noord. Op basis van de landelijke contractstandaarden worden de zorgaanbieders jaarlijks geïndexeerd met de OVA-index. Met het aangaan van nieuwe contracten c.q. contractverlengingen per 2026, verandert ook de wijze van indexering. Indexering vindt plaats bij aanvang van het jaar op basis van voorlopige OVA-index. Vervolgens vindt op basis van de definitieve OVA-index een nacalculatie plaats. Hier zit het risico in dat op het moment van nacalculatie de OVA hoger uitvalt dan voorzien. De afwijking tussen voorlopige en definitieve OVA bedraagt de afgelopen jaren gemiddeld 1%. Op basis hiervan is het risico ingeschat. Bovendien is bij de voorbereiding op de begroting 2026 rekening gehouden met het voorlopige OVA-indexcijfer dat op dat moment bekend was, dit kan nog afwijken ten opzichte van het voorlopige OVA-indexcijfer dat bij aanvang kalenderjaar 2026 wordt gehanteerd.

50%

€ 850.000

Onderbouwing financiële impact:

Risico OVA index 2026 is als volgt ingeschat:
- Jeugd: € 47,2 miljoen (index 2026 3,98%)
- Wmo: € 27,1 miljoen (index 2026 3,98%)
- BW/MO: € 9,3 miljoen (index 2025 5%)
- Vrouwenopvang (VT): € 1,4 miljoen (index 2026 3%)
Totale som: € 85,1 miljoen
Risico OVA index 2026: € 850.900 (1%)
De OVA afwijking is in 2023 1% geweest, in 2024 0,72% en in 2025 0,97% dus er wordt 1% meegenomen als risico.

Beheersmaatregelen:

Alle ontwikkelingen bij aanbieders worden nauwlettend gemonitord middels relatie /contractmanagers en waar mogelijk wordt bijgestuurd. Daarnaast wordt nadrukkelijk gewezen op de eigen verantwoordelijkheid en eventuele (landelijke) regelingen.

€ 425.000

Toelichting risico:

In oktober 2019 heeft de gemeenteraad besloten dat er een nieuw zwembad wordt gebouwd. De instandhouding van het bestaande zwembad de Wisselslag vormt een risico. Het gebouw loopt op zijn einde en de installaties zijn kwetsbaar.

10%

€ 500.000

Onderbouwing financiële impact:

De risico-inschatting is gebaseerd op eventuele onvoorziene kosten om gebouw of installatie te repareren en gederfde inkomsten als exploitatie (tijdelijk) niet mogelijk is.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Voortdurende monitoring van de installaties en kleine noodzakelijke herstelmaatregelen zijn tot nu toe effectief.

€ 50.000

Toelichting risico:

De gemeente is verplicht een (ernstig) datalek binnen 72 uur te melden aan de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). En soms moet de gemeente het datalek ook melden aan de betrokkenen (de mensen van wie de persoonsgegevens zijn gelekt).
Een datalek kan voor de gemeente leiden tot ernstige reputatieschade, herstelkosten, en claims. Voorts is het afwikkelen van een datalek een forse belasting (tijdsintensief) op de organisatie die in de vele honderden uren kan liggen. Bij overtreding van de meldplicht datalekken kan de Autoriteit Persoonsgegevens de gemeente tevens een bestuurlijke boete opleggen. Deze boetes kunnen per overtreding opgelegd worden en cumulatief dus nog veel hoger zijn. Volgens de AVG en WPG bestaat de kans op hoge boetes.

25%

€ 200.000

Onderbouwing financiële impact:

Het gevolg van nalatige informatieveiligheid kan een datalek zijn. Een datalek heeft tot nu toe binnen de gemeente Venlo niet geleid tot financiële impact. De financiële risico's zijn echter dermate hoog (zeker met de AVG) dat deze ervaringscijfers niet leiden tot geen financieel risico. Het bedrag van € 200.000 is een inschatting welke reëel kan plaatsvinden.

Vermijden

Beheersmaatregelen:

Er is een datalekprocedure welke in 2023 herzien is. Datalekken worden volgens deze procedure afgehandeld. Informatie hierover staat op intranet, zodat medewerkers informatie kunnen vinden over het melden van datalekken. De datalekken worden geregistreerd in het zaaksysteem, waar ook de maatregelen worden gemonitord. Daarnaast dienen medewerkers een e-learning te volgen.

€ 50.000

Toelichting risico:

Binnen de gemeente Venlo wordt veel gewerkt met persoonsgegevens van burgers, medewerkers en (keten)partners. Persoonsgegevens worden voornamelijk verzameld voor het goed uitvoeren van gemeentelijke wettelijke taken. Alle betrokkenen moeten erop kunnen vertrouwen dat de gemeente zorgvuldig en veilig met deze persoonsgegevens omgaat. Nieuwe technologische ontwikkelingen, innovatieve voorzieningen, globalisering en een meer digitale overheid stellen steeds hogere eisen aan de bescherming van gegevens en privacy. Sinds 25 mei 2018 is de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) van kracht. Op grond van de AVG zijn organisaties verplicht om hun bedrijfsvoering dusdanig in te richten dat zij kunnen aantonen dat zij voldoen aan privacywet- en regelgeving en hebben burgers meer controle over hun eigen data dan voorheen. Aanvullende regelgeving is opgenomen in onder meer de Wet politiegegevens. Deze is voor gemeenten sinds 2019 van toepassing. Overtreding van privacywetgeving brengt aanzienlijke risico's met zich mee. Indien er sprake is van een privacy incident (bijvoorbeeld een datalek of het niet waarborgen van rechten van betrokkenen) kunnen burgers schadeclaims indienen en hun vertrouwen in het bestuur verliezen, kan er sprake zijn van een forse politieke impact en kan de Autoriteit Persoonsgegevens (de Nederlandse toezichthouder) een last onder dwangsom, een bindende aanwijzing of een bestuurlijke boete opleggen. Niet alleen het bestuursorgaan dat privacywetgeving overtreedt kan een bestuurlijke boete krijgen, maar tevens de individuele bestuurder. De maximale boete die de Autoriteit Persoonsgegevens op kan leggen bedraagt € 20 miljoen. De hoogte van een op te leggen boete is afhankelijk van de ernst van een overtreding en de omstandigheden van het geval.

50%

€ 200.000

Onderbouwing financiële impact:

Het risico dat privacywetgeving overtreden wordt is aanwezig. Het financiële risico dat hieraan verbonden is zal erg verschillen per overtreding. De financiële gevolgen van reputatieschade en/of politieke impact zijn nauwelijks te kwantificeren. Gezien bovengenoemde variabelen kan de financiële impact van het risico slechts gezien worden als aanname. De daadwerkelijke financiële impact en daarmee de benodigde weerstandscapaciteit kan aanzienlijk afwijken.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Aan de hand van de AVG/Wpg wordt gestructureerd gewerkt aan de verbetering van de bescherming van persoonsgegevens, waaronder:
Er zijn diverse interne procedures opgesteld, geïmplementeerd en geactualiseerd. Bij de Wpg wordt gewerkt met een jaarcyclus op basis van een verbeterrapportage. Er worden privacyafspraken gemaakt met externe partijen, onder andere tijdens het inkoopproces.

€ 100.000

Toelichting risico:

Het belang van informatieveiligheid komt nadrukkelijk in beeld vanuit de privacywetgeving en vanuit bedrijfscontinuïteit. Risico’s zijn aanwezig in de vorm van bijv. hackers die in onze systemen kunnen komen (aanvallen van “gijzelsoftware” welke computersystemen of gegevens blokkeren). Gevolgen hiervan kunnen zijn: verlies van vertrouwen van burgers, reputatieschade, politieke impact en als laatste bestuurlijke boete voortvloeiend uit informatieveiligheids- en privacywetgeving.
De gemeente Venlo is verplicht te voldoen aan de beveiligingseisen die opgenomen zijn in de Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO), het normenstelsel voor informatiebeveiliging dat geldt voor de gehele overheid. Met gebruik van dit normenstelsel heb je als gemeente handvatten om de informatiehuishouding op een veilige manier in te richten.
Op grond van de NIS2 zijn organisaties verplicht om hun bedrijfsvoering dusdanig in te richten dat zij kunnen aantonen dat zij voldoen aan wet- en regelgeving met betrekking tot informatieveiligheid. Het niet voldoen aan de wetgeving brengt aanzienlijke risico's met zich mee. Indien er sprake is van een informatieveiligheidsincident, kan er sprake zijn van een forse politieke impact en kan de Nederlandse toezichthouder een bestuurlijke boete opleggen. De maximale boete die de toezichthouder op kan leggen bedraagt € 10 miljoen. De hoogte van een op te leggen boete is afhankelijk van de ernst van een overtreding en de omstandigheden van het geval. Boetes vanuit de AVG/Autoriteit Persoonsgegevens kunnen hier nog bovenop komen.

25%

€ 750.000

Onderbouwing financiële impact:

Onvoldoende beveiliging kan leiden tot uitval van dienstverlening. Een hackers-aanval kan leiden tot herstelkosten en aanverwante kosten om de dienstverlening weer te herstellen. In geval van een beveiligingsincident waarbij een onbevoegde toegang tot het netwerk krijgt, dan krijgt de gemeente te maken met aansprakelijkheidskosten, hackers incidentkosten en kosten van het verlies van data. Het risico om slachtoffer te worden van een cyberincident is in vergelijking met voorgaande jaren drastisch toegenomen.

Vermijden

Beheersmaatregelen:

In het Plan Informatieveiligheid 2024 wordt invulling gegeven aan het uitvoeren van de maatregelen voor de BIO en NIS2. Op basis van risico-inschatting worden de meest belangrijke risico’s opgepakt. Naast e-learnings verzorgen we ook kennissessies voor privacy en informatieveiligheid om de bewustwording te vergroten. De medewerker blijft namelijk de zwakste schakel in het proces, hoe goed het technisch geregeld is. Dit komt ook uit het dreigingsbeeld dat is uitgegeven door de VNG.

€ 187.500

Toelichting risico:

Inmiddels is gebleken dat ten behoeve van de realisatie van de standplaatsen en de rondweg een grondsanering dient plaats te vinden. De hiermee samenhangende kosten zijn opgenomen in de investeringsplanning . Met betrekking tot de realisatie van de standplaatsen en de rondweg is het risico aanwezig dat de te ontgraven grond civieltechnisch niet geschikt is voor hergebruik en afgevoerd dient te worden. Daarnaast overwegen de nutspartijen nu om toch het nutstracé op locatie te vernieuwen. Hiertoe zullen dan mantelbuizen op de standplaatsen aangelegd moeten worden; de kosten hiervan zijn niet opgenomen in de investeringsplanning. (Totaal risico € 350.000).

50%

€ 350.000

Onderbouwing financiële impact:

Geraamde afvoerkosten eventueel niet herbruikbare grond.

Accepteren

Beheersmaatregelen:

Niet van toepassing. Tijdens de uitvoering wordt duidelijk of de grond civieltechnisch wel of niet geschikt is.

€ 175.000

Toelichting risico:

Voor een 10-jaarslening met gelijke aflossingen staat een indicatie van 2,98% (peildatum 12-02-2025, bron: BNG Bank). In onze begroting 2025-2028 houden wij rekening met 3,75% voor langlopende financieringen. De rente is op dit moment nog steeds volatiel. Daarom wordt rekening gehouden met een risico op een verdere stijging van de rente met 100 basispunten naar 4,75%.

50%

€ 900.000

Onderbouwing financiële impact:

Een procent verhoging van de rente van 3,75% naar 4,75% zou cumulatief leiden tot € 900.000 meer structurele rentelasten. In het weerstandsvermogen wordt eenmalig rekening gehouden met dit bedrag.

Accepteren

Beheersmaatregelen:

De rente is niet beïnvloedbaar. Leningen worden pas aangetrokken op het moment dat ze echt nodig zijn op basis van concrete plannen en begrotingen. Leningen aantrekken vooruitlopend op de daadwerkelijke financieringsbehoefte en anticiperend op rentestijgingen wordt gezien als speculatie en past niet binnen het beleid. Een eventuele stijging zal moeten worden geaccepteerd.

€ 450.000

Toelichting risico:

In de begroting wordt rekening met een gemiddeld weertype om te berekenen wat de kosten zijn voor gladheidbestrijding. Het weer is niet te voorspellen. Zowel het aantal keren uitrukken als de intensiteit van het uitrukken heeft invloed op de kosten. De variabele kosten zijn met name zout en uren (zowel intern als extern).

10%

€ 400.000

Onderbouwing financiële impact:

Kosten voor gladheidbestrijding zijn begroot op € 120.000. In 2011 (strenge winter) waren de uitgaven ruim een half miljoen. Derhalve is het risico circa € 400.000

Accepteren

Beheersmaatregelen:

Geen

€ 40.000

Toelichting risico:

Extra uitgaven als gevolg van het niet voldoen aan de wettelijke norm.
Voor een aantal taken zoals toetsen aan bouw- en milieuregelgeving en het toezicht houden op het besluit Activiteiten Leefomgeving, wordt bewust het risico gelopen om niet volledig te voldoen aan de wettelijke norm. Wij kiezen voor een minimaal, maar verantwoord uitvoeringsniveau. Omdat het niet mogelijk is én niet nodig is om alles 100% te toetsen en te controleren. De wet VTH biedt ook de mogelijkheid om op basis van een risicoanalyse van de fysieke leefomgeving prioriteiten te stellen. Hier vindt een risico-afweging plaats waarbij altijd een kans op aansprakelijkheid wordt gelopen. Het afgelopen jaar heeft zich dit nog niet voorgedaan. Het risico is klein dat het zich in 2026 wel voordoet.
Daarnaast kan de gemeente Venlo aangesproken worden door de Inspectie Leefomgeving en Transport en de Provincie Limburg als interbestuurlijk toezichthouder indien de gemeente wettelijke taken niet volledig uitvoert.
Wanneer er sprake is van pieken in het aantal aanvragen omgevingsvergunningen ontstaat het risico dat niet binnen de wettelijke termijnen kan worden besloten. Onder de Omgevingswet ontstaan geen vergunningen van rechtswege meer, maar kan de aanvrager een dwangsom eisen bij niet tijdig beschikken.

10%

€ 300.000

Onderbouwing financiële impact:

Om wel alles volgens de wettelijke normen te toetsen en te controleren is 3 fte aan extra capaciteit nodig.

Accepteren

Beheersmaatregelen:

Meer financiële flexibiliteit nodig om de wettelijke taken op een verantwoord niveau uit te kunnen voeren.

€ 30.000

Toelichting risico:

Het betreft calamiteiten risico's die betreffen illegale stortingen, storm en hoogwater. Het zijn externe factoren waarop geen invloed is.

10%

€ 200.000

Onderbouwing financiële impact:

Het betreft een schatting op basis van voorgaande jaren

Accepteren

Beheersmaatregelen:

Geen

€ 20.000

Toelichting risico:

In de businesscase flexwoningen Daelweg is rekening gehouden met een afschrijvings- en exploitatieperiode van de woningen van 30 jaar en herplaatsing van de woningen naar een alternatieve locatie in de gemeente na 10 jaar. De ervaring met de exploitatie van flexwoningen is nog beperkt en het risico bestaat dat de woningen eerder afgewaardeerd dienen te worden. Daarnaast bestaat het risico dat er geen herplaatsingsmogelijkheden binnen de gemeente gevonden kunnen worden en de flexwoningen tegen en lager bedrag dan de dan geldende boekwaarde verkocht dienen te worden. Dit risico wordt beperkt door gebruik te maken van de herplaatsingsgarantie van het Rijk. Desondanks resteert in beide situaties naar verwachting een noodzakelijke afwaardering van circa € 5 miljoen.

50%

€ 5.000.000

Onderbouwing financiële impact:

De omvang van de afwaardering indien de flexwoningen 5 jaar eerder afgeschreven dienen te worden dan wel de woningen na 10 jaar niet herplaatst kunnen worden en tegen een lage waarde verkocht dienen te worden.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Passend onderhoud van de woningen gericht op een levensduur van 30 jaar. Daarnaast wordt onderzocht of de woningen, na gebruik voor opvang van Oekraïense ontheemden, overgedragen kunnen worden aan een reguliere woningverhuurder.

€ 2.500.000

Toelichting risico:

Bijstand(suitkering) is een grondwettelijk grondrecht met de gemeente als verantwoordelijke in medebewind met de rijksoverheid. Onder invloed van verschillende maatschappelijke ontwikkelingen, staat de uitvoering van de Participatiewet onder grote politieke aandacht en grote druk. De wetgever is diffuus in het zenden van meer (regelingdrukverminderend) focus op mensen- en maatwerk, waarbij de control-kolom moeite heeft die ontwikkeling te volgen of te faciliteren.
Er zijn inmiddels legio voorbeelden in de samenleving waarneembaar, waaruit duidelijk wordt dat de uitvoerbaarheid van wet- en regelgeving onder (te) grote druk staat, met veelal afbreukmakende gevolgen en regelmatig veel individueel leed (kinderopvangtoeslagencrisis et cetera).
Dit speelt dus ook bij de uitvoering van de Participatiewet. In de huidige arbeidsmarkt is ook bij de uitvoerende teams vakkundig en bekwaam personeel steeds moeilijker te vinden , terwijl er nog aanzienlijke ambities aan te implementeren wetgeving (zoals Breed Offensief, Participatiewet in Balans en aanverwante) te verwachten valt in het lopende en nieuwe jaar. Ook de transitie naar meer integraal samenwerken en de daarvoor benodigde kwaliteitsslagen, zetten druk op de uitvoerbaarheid. Waarbij de garantie op doel- en rechtmatige uitvoering van de Participatiewet gegeven moet blijven worden.
We ervaren nu al en voorzien nog meer knelpunten, deels in beschikbare kwantiteit alsmede van kwaliteit. Knelpunten die als belangrijk risico met zich meebrengen dat de gemeente Venlo minder tijdig en/of doelgericht in staat zal zijn haar grondwettelijke verantwoordelijkheid voor bijstandsvoorziening (en dat gaat zowel om uitkeringen als ondersteuning) te garanderen.
In 2024 is een nieuw vraagstuk op deze horizon verschenen, onder de noemer 'alleenverdienersproblematiek'. In potentie ligt hierin een risico dat lijkt op dat van de kinderopvangtoeslagaffaire en hierop moet adequaat en tijdig geschakeld kunnen worden.
Omdat personele kosten hoog zijn en de nood al hoog is, schatten we dit risico zowel qua bedrag als kans hoog in.

75%

€ 500.000

Onderbouwing financiële impact:

Het genoemde risicobedrag staat voor 6 FTE (schaal 9) medewerkers, geraamd tegen lasten op basis van arbeidscontract (terwijl veelal vanuit personeelsgebrek hogere inhuurvergoedingen van toepassing zijn). Op de totale formatie van de werkzaamheden en veranderingen waar de betreffende teams voor staan, komt dit overeen met een kleine, maar wel noodzakelijke, ruimte om adequaat op nieuwe ontwikkelingen en vereisten in te kunnen spelen

Accepteren

Beheersmaatregelen:

Geen aangezien we het risico accepteren.

€ 375.000

Toelichting risico:

In samenwerking met het Waterschap Limburg , ministerie van I&W en Provincie Limburg realiseert de gemeente Venlo hoogwatermaatregelen binnen de gemeente Venlo. Hiervoor worden bij de begroting 2024 middelen aangevraagd om de hoogwatermaatregelen te realiseren. Het Waterschap Limburg is trekker van deze projecten. Maar risico's bij de hoogwaterprojecten worden op onderdelen door partners gedeeld (met name de meekoppelkansen voor Venlo). Dat betekent dat er ook risico's zijn voor de gemeente Venlo.

50%

€ 2.700.000

Onderbouwing financiële impact:

De omvang van de kredieten voor hoogwatermaatregelen binnen de gemeente Venlo bedragen op dit moment € 27 miljoen. Hierbij wordt 10% van de omvang van de kredieten als risico-reservering opgenomen.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Als partner bij de hoogwaterprojecten neemt de gemeente Venlo deel aan de ambtelijke en bestuurlijke overleggen en projectvoorbereiding en -uitvoering. Zo blijven we op de hoogte van de recente ontwikkelingen en kunnen we bijsturen waar dat nodig is. Tevens worden samenwerkingsovereenkomsten aangegaan tussen de partijen, waarbij afspraken gemaakt worden over onder andere dragen van risico's.

€ 1.350.000

Toelichting risico:

De totale omvang van de integratie-uitkering Beschermd Wonen wordt ieder jaar door het Rijk bijgesteld in de meicirculaire als gevolg van loon- en prijsindexatie, volume indexatie en additionele loon- en prijsbijstelling. In de begroting van Venlo wordt vanaf 2026, vooruitlopend op de meicirculaires, alvast een claim van € 500.000 gelegd op de extra middelen die volgen uit de IU van beschermd wonen. Gezien de huidige overschrijdingen van het aantal gecontracteerde plekken BW en de beperking van de instroom in de Wlz (zie ook risico beperking instroom Wlz) ontstaat er mogelijk een tekort, omdat er reeds een voordeel van € 500.000 is ingeboekt, deze middelen kunnen niet meer worden ingezet voor eventuele tegenvallers.

50%

€ 500.000

Onderbouwing financiële impact: 

We gaan uit van het bedrag van de volledige claim en schatten de kans op 50% in.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

We monitoren samen met de MGR de ontwikkelingen binnen beschermd wonen. Op die manier hebben we snel inzichtelijk of de claim van € 500.000 een probleem gaat opleveren in de regionale samenwerking.

€ 250.000

Toelichting risico:

Er zijn landelijk bestuurlijke afspraken gemaakt rondom het beperken van de instroom Wlz. Het Rijk wil de instroom met 20% laten dalen. Een deel van de beperking van de instroom ligt bij de gemeenten vanuit de Wmo. Indien de 20% daling niet gehaald wordt, kan het Rijk mogelijk een uitname uit het gemeentefonds doen. Van het Rijk hebben we vernomen dat er inmiddels een daling van de instroom in de Wlz zichtbaar is. Het is nog niet duidelijk hoe deze daling zich ontwikkelt op langere termijn en hoe die zich verhoudt tot de Wmo-voorzieningen. Op korte termijn lijkt een uitname uit het gemeentefonds niet aan de orde. Er zijn geen uitspraken gedaan of een uitname op langere termijn niet meer aan de orde is. Het risico wordt derhalve gehandhaafd.

50%

€ 284.700

Onderbouwing financiële impact:

We doen een aanname dat we vanuit het Rijk gekort worden met € 1.000.000 op regionaal niveau, dus Noord- en Midden-Limburg. Op basis van de huidige financiële afspraken waarin Venlo een aandeel heeft van 28,47% in het verdeelmodel, betekent dat voor Venlo een bedrag van € 284.700 voor 2024.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

We volgen de ontwikkelingen vanuit het Rijk op de voet. Verder voeren we hierover ook regionaal het gesprek, omdat een vermindering van inkomsten direct invloed heeft op de regionale inkomsten en de hoogte van het saldo waarmee Venlo de lokale lasten van BW en MO moet financieren.

€ 142.350

Toelichting risico:

Risicoparagraaf - Inburgering
De Venlose inburgeringsaanpak is gericht op het bereiken van een zo hoog mogelijke zelfredzaamheid. In dit kader is gekozen voor één aanbieder die een integraal programma aanbiedt. Om inhoudelijke redenen wordt de vergoeding per kandidaat direct bij aanvang volledig uitgekeerd. Dit bedrag is gelijk aan de rijksvergoeding die wij per kandidaat ontvangen. Het rijk keert deze vergoeding echter getrapt over drie jaar uit, waarbij de bedragen ongelijk zijn en het grootste bedrag in jaar 1 wordt uitbetaald.
*Doordat de uitkeringen over meerdere jaren plaatsvinden, ontstaat een complex administratief proces. Het risico bestaat dat er verschillen in de administraties ontstaan, vooral omdat tussentijdse mutaties, bijvoorbeeld door verhuizingen van kandidaten, plaatsvinden. Deze discrepanties tussen onze administratie en die van het rijk kunnen tot vertragingen en foutieve verantwoording leiden. Om dit risico te beheersen, zijn aanvullende AO/IC maatregelen getroffen, waardoor wij het risico als goed beheersbaar achten.
*Een tweede risico doet zich voor als Refugee Team als aanbieder zou wegvallen. Dit zou zowel een financieel als een inhoudelijk probleem opleveren:
-Financieel: Een deel van de vooruitbetaalde middelen kan mogelijk verloren gaan, terwijl de deelnemers hun inburgeringstraject nog niet hebben afgerond.
-Inhoudelijk: De Venlose aanpak is uniek in vorm en uitvoering. Indien een andere aanbieder het traject moet overnemen, zal deze zich de methodiek en werkwijze eerst eigen moeten maken, wat kan leiden tot vertraging en een negatieve impact op de kwaliteit van de dienstverlening. Dit risico is inherent aan de gekozen organisatievorm van de inburgering in Venlo en dient als een terugkerend aandachtspunt te worden beschouwd.

25%

€ 500.000

Onderbouwing financiële impact:

In kalenderjaar 2025 verwacht Venlo dat tussen de 100 en 150 statushouders met de inburgering starten. De vergoeding die RFT hiervoor krijgt zal tussen de € 1,3 en € 1,9 miljoen liggen. Onze exposure ligt tussen de € 400.000 en de € 600.000.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

- We hebben aanvullende AO/IC maatregelen genomen om de administratie van de rijksvergoedingen te monitoren en waar nodig bij te sturen
- Middels kwartaalrapportages, jaarrekening en bij de productieverantwoording monitoren we dat beschikbare middelen passend (meerjarig) worden ingezet of gereserveerd. Sinds 2024 is de financiële gezondheid van de organisatie een vast onderdeel van de kwartaalrapportages.
- We monitoren de onderdelen die Refugee Team bij onderaannemers heeft ondergebracht. Hierbij stimuleren we risicospreiding zodat de zij niet afhankelijk is van een enkele onderaannemer. In dit kader wordt in 2025 een beproefde lokale taalaanbieder als onderaannemer toegevoegd.
- Zowel vanuit de uitvoering, als op tactisch en strategisch niveau wordt intensief samengewerkt met Refugee Team. In deze samenwerking bewaken wij als gemeente onze regie en toezichthoudende rol. Systeemversterkende adviezen worden vastgelegd en deze monitoren we periodiek.

€ 125.000

Toelichting risico:

Mutsaersstichting heeft in 2024 een continuïteitspIan opgesteld dat als kompas dient om te komen tot financieel herstel. Door de Jeugdautoriteit is de stichting ingedeeld in trede 4. Deze trede betekent dat gemeenten mee aan het stuur zitten om te komen tot continuïteit van jeugdzorg binnen een stabiel financieel kader. Zes Noord-Limburgse gemeenten hebben medio 2024 ingestemd met het continuïteitsplan, de inhoudelijke richting en de portfoliokeuzes. Tevens is besloten tot het verstrekken van financiële steun (€ 10,8 miljoen) in de vorm van een subsidie ingevuld via (deels) hypothecaire geldleningen. Zuid-Limburg heeft tot op heden niet voldaan aan het verzoek tot financiële ondersteuning. Verwacht wordt dat Zuid Limburg hier in 2025 een besluit over neemt. De lening die het ministerie van VWS heeft verstrekt ter overbrugging van deze bijdrage van Zuid-Limburg is in mei 2025 verlengd tot mei 2026. Naast deze onzekerheid is er een risico dat de doelen in het continuïteitsplan niet gehaald worden en daarmee niet aan de terugbetalingsverplichting kan worden voldaan. Te denken valt aan minder hoge productiviteit van medewerkers dan begroot of het tempo waarin vastgoed kan worden verkocht. Een monitoringsteam (Mutsaersstichting en gemeentelijke afvaardiging) volgt de ontwikkeling van het resultaat nauw. De resultaten tot en met kwartaal 1 2025 zijn conform continuïteitsplan. De uitdaging tot blijvend herstel blijft echter onverminderd hoog.
Financieel risico:
- Lening uit hoofde van financiële steun € 217.00. Risico op niet terugbetalen: 50% = € 108.500

50%

€ 217.000

Onderbouwing financiële impact:

Zie bovenstaand.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

* Monitoringgroep volgt maandelijks de voortgang Continuïteitsplan. Een rapportage met KPI's wordt hiertoe maandelijks opgesteld, besproken. Indien nodig wordt bijgestuurd.
* De subsidieovereenkomst met behorende uitvoeringsovereenkomst stelt gemeenten in staat mee te sturen, daar waar het bijvoorbeeld gaat om bedrijfsvoeringsbeslissingen met impact.

€ 108.500

Toelichting risico:

De risico’s die binnen de MGR op dit moment onderkend worden, naast het niet realiseren van te leveren prestaties, worden onderverdeeld in:
1. Risico’s op de uitvoeringskosten;
2. Risico’s die betrekking hebben op de regionale begroting BW MO B&P en risico’s die van invloed zijn op de zorgkosten in de gemeentelijke begrotingen. De MGR bouwt zelf geen eigen weerstandsvermogen op.  Eventuele risico's worden doorberekend aan de deelnemende gemeenten van deze Gemeenschappelijke Regeling.

50%

€ 255.000

Onderbouwing financiële impact:

Bij de bepaling van het benodigd weerstandsvermogen bij gemeenten brengt de MGR dit tot uitdrukking door de financiële vertaling van risico’s door te rekenen met een factor 2,0. Het benodigd weerstandsvermogen bedraagt € 1.295.000. Voor Venlo betekent dit op basis van inwonersaantallen dat wij rekening dienen te houden met een risico van € 255.000 met een kans van 50%. Uitgangspunt voor deze berekening is dat Midden-Limburg aansluit bij MGR. Hierdoor wordt het risico over meerdere gemeenten verdeeld.

Accepteren

Beheersmaatregelen:

Accounthouderschap en deelname aan diverse werkgroepen om de risico's zo beheersbaar mogelijk te houden.

€ 127.500

Toelichting risico:

In 2023 is een traject opgestart dat ertoe moet leiden dat de RUD Limburg Noord in 2026 robuust is.
De voorbereidingen hebben inmiddels een bedrijfsplan op hoofdlijnen opgeleverd. Daarin staat welke taken de vernieuwde Omgevingsdienst Noord- en Midden-Limburg (ODNML)uitvoert met welke formatie-omvang. Medewerkers van Venlo komen in dienst van de ODNML en dat heeft onder andere het volgende effect op onze organisatie:
1) frictiekosten
Aandeel van de uitvoerende medewerkers waarvan de taak is overgeheveld naar de ODNML maar de waarbij de betreffende medewerker binnen de gemeente Venlo blijft en daarmee (deels) boventallig wordt.
2) achterblijvende snipperformatie
Van een aantal medewerkers gaat een klein deel ('snipper') van het takenpakket naar de ODNML. De formatie die achterblijft bij Venlo moet worden aangevuld.
3) nieuwe taken
Om het niveau van dienstverlening (doorlooptijd, contact met inwoners en bedrijven, bestuurlijke besluitvorming) te behouden in de nieuwe situatie ontstaan nieuwe werkzaamheden. De gemeente blijft immers wel verantwoordelijk als bevoegd gezag en ook de eerste ingang voor inwoners en bedrijven. Dat vraagt om intensievere afstemming op uitvoeringsniveau, invulling van de opdrachtgeversrol en een nieuwe rol in de interne en externe communicatie.

75%

€ 330.000

Onderbouwing financiële impact:

Het is nog niet bekend hoe groot de impact zal zijn. Er zijn referentiesituaties waarin 5 tot 10% van de personele kosten achterblijft. De voorlopige berekening komt uit op de overgang van een kleine 20 fte, waarvan de personele kosten ongeveer € 3,3 miljoen zijn. 10% komt dus neer op € 330.000.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

De frictiekosten zijn van tijdelijke aard. Door de overgang van medewerkers goed voor te bereiden is het gat dat ontstaat zowel kleiner als kortdurende. De structurele extra werkzaamheden die voortvloeien uit het op afstand zetten van taken zijn niet te voorkomen en hooguit in omvang te beperken. Door goede afspraken te maken met de ODNML over interne en externe communicatie en als de ODNML transparant is over voortgang en resultaten wordt de rol van de gemeente als bevoegd gezag en opdrachtgever lichter.

€ 247.500

Toelichting risico:

Het energieverbruik van alle gemeentelijke locaties alsmede het doorbelasten van energiekosten aan derden is nog niet geheel onder controle. Na de verplichte overstap vanuit Gazprom, bestaan er nog onduidelijkheden omtrent de afrekeningen energiekosten 2022. Tevens zijn de energietarieven voor 2025 en verder nog niet bekend en is de volledigheid omtrent de door te belasten energiekosten naar externen nog niet geborgd.

50%

€ 825.000

Onderbouwing financiële impact:

De financiële impact is moeilijk in te schatten, maar is berekend op 25% van de totale begrote energiekosten 2025 (exclusief btw).

Accepteren

Beheersmaatregelen:

De energiekosten zijn moeilijk (niet) beïnvloedbaar. Daarnaast moeten de verbruiksgegevens van apparatuur op de betreffende locaties worden geanalyseerd, om inzicht in verbruiken te geven om hierop te kunnen gaan sturen.

€ 412.500

Toelichting risico:

De komende jaren zullen, door het rijk aangestuurd, in het teken staan van de aanpak van met name Zeer Zorgwekkende Stoffen (in bodem en water) zoals PFAS. De bevoegd gezagen hebben als taak hier onderzoeken naar te doen en maatregelen te nemen of op te leggen. De kosten van onderzoek zijn redelijk beheersbaar, de kosten van mitigerende maatregelen (zoals het uitvoeren van saneringen en extra toezicht) zijn dat echter niet. Tot nu toe is nog weinig ervaring opgedaan met PFAS saneringen, maar duidelijk is dat deze saneringen hoge kosten met zich meebrengen. In de reserve bodemkwaliteit zijn nog beperkt middelen beschikbaar om de noodzakelijke onderzoeken te kunnen doen, maar deze middelen zijn zeker niet toereikend wanneer grote onderzoeken en saneringen uitgevoerd moeten worden. We proberen in dat geval eerst aanspraak te doen op mogelijke aanvullende financiering vanuit het rijk. Daarnaast zijn de kosten, waar het gemeentelijk eigendom betreft of de veroorzaker van de verontreiniging niet in beeld is, voor rekening van de gemeente. In die gevallen waarin gemeentelijke financiële middelen nodig zijn, wordt een beroep gedaan op de algemene reserve.

25%

€ 4.000.000

Onderbouwing financiële impact:

Ervaringsgegevens met saneringskosten zijn er nog beperkt. De kosten zullen sterk afhangen van de mate van verontreiniging (bijvoorbeeld of de verontreiniging ook het grondwater heeft bereikt). Bij ernstige verontreinigingen zal het om miljoenen gaan.

Accepteren

Beheersmaatregelen:

Het zijn historische maar nier eerder bekende verontreinigingen.

€ 1.000.000

Toelichting risico:

Aan subsidiebeschikkingen voor bepaalde werkzaamheden zijn voorwaarden verbonden. De realisatie van de werkzaamheden kan in tijd en geld afwijken van deze voorwaarden waardoor het risico op intrekking van (een gedeelte van) de subsidie kan optreden.

50%

€ 300.000

Onderbouwing financiële impact:

Zodra het risico daadwerkelijk optreedt, en er geen subsidie meer beschikbaar is, zal dit leiden tot een tekort in onderhouds- of vervangingsinvesteringen. Hiervoor zal een alternatieve financiële dekking moeten worden gevonden.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

We blijven in contact met de subsidieverstrekker over knelpunten ten opzichte van gestelde voorwaarden. Goede dossieropbouw en archivering is van groot belang en kan risico’s beperken voor de uiteindelijke verantwoording aan de verstrekkende instantie.

€ 150.000

Toelichting risico:

In het sociaal domein wordt gewerkt aan doorontwikkeling van verschillende teams en werkwijzen. Onder invloed van de daarbij zich voordoende accentverschuivingen, lijkt een trend waarneembaar dat oorspronkelijke focus zich geleidelijk verschuift. Concreet voorzien we dit risico bij zowel de doorontwikkeling op de samenwerking tussen team Werk en WAA Groep NV, als ook in de oriëntatie en positionering van KanDoen (deels ook uitvoering Wsw).
Of en hoe deze geleidelijke focusverschuiving past binnen de door de gemeenteraad vastgestelde doelen en kaderstelling is vooralsnog fluïde interpreteerbaar, maar gezien de constatering en de doorkijk op dat risico naar een financiële doorvertaling, achten we het prudent om daar hier wel melding van te maken.
Het financiële risico is dat een dergelijke focusshift tot hogere directe kosten en/of lagere baten gaat leiden zonder dat daar directe extra of dekkende inkomsten tegenover staan. We verwachten dat als deze trend die we signaleren zich voortzet, dit op enig moment ook doorvertaald zal moeten worden naar nadere of aanvullende beleidsmatige weging en daaropvolgende besluitvorming, maar in de tussentijd willen we dit risico niet onbenoemd laten.

50%

€ 401.000

Onderbouwing financiële impact:

De financiële impact is berekend door de kansfactor plus duizend euro te berekenen ten opzichte van de oorspronkelijk verwachte kosten en opbrengsten bij uitvoering conform oorspronkelijk beleid.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Vinger aan de pols houden om tijdig te signaleren en rapporteren dat voor wezenlijke koersveranderingen aanvullende besluitvorming nodig is om op die manier te borgen dat consequenties een gevolg zijn van bewust gemaakte keuzes.

€ 200.500

Toelichting risico:

Voor het project herontwikkeling Geresstraat is een investeringsbudget van € 38 miljoen beschikbaar gesteld. De dekking bestaat uit een toegekende bijdrage van het Volkshuisvestingfonds (€ 14,1 miljoen), het Strategisch Investeringsfonds (€ 10 miljoen) en inkomsten derden (€ 13,9 miljoen). Dit laatste bedrag moet gerealiseerd worden door de (tijdelijke) exploitatie van te handhaven woningen, de verkoop van nieuwe en getransformeerde woningen (totaal € 12,9 miljoen) en de verkoop van gronden (€ 1 miljoen). Het bedrag van € 12,9 miljoen door exploitatie en verkoop van woningen is gebaseerd op een inschatting van de minimale verkoopwaarde per woning. In de huidige woningmarktsituatie is deze inschatting realistisch. Het is echter onzeker hoe de woningmarkt zich de komende jaren gaat ontwikkelen en of er te zijner tijd potentiële kopers zijn. Naar huidige inzichten is de kans klein dat de woningen onverkoopbaar zullen zijn. Een ander risico betreft de verwervingskosten die de komende jaren als gevolg van marktontwikkelingen kunnen stijgen en het risico van prijsstijgingen voor de inrichting van de openbare ruimte en plankosten.

25%

€ 8.000.000

Onderbouwing financiële impact:

Daling verkoopwaarde woningen als gevolg van ontwikkeling woningmarktsituatie, stijging verwervingskosten en prijsstijgingen openbare ruimte en plankosten.

Accepteren

Beheersmaatregelen:

De woningmarktsituatie is afhankelijk van vraag en aanbod waarop wij geen invloed hebben. Ook prijsstijgingen zijn afhankelijk van externe factoren.

€ 2.000.000

Toelichting risico:

In 2024 namen we het besluit de huisafval inzameling in eigen beheer te gaan uitvoeren. Dinsdag 2 januari 2026 is de eerste dag dat de gemeente Venlo zelf het huisvuil ophaalt. Hoewel het de verwachting is dat de voorbereidingen daarvoor tijdig zijn afgerond is niet uit te sluiten dat er vertragingen of onvolkomenheden optreden in de inrichting en bemensing van deze activiteit.

10%

€ 10.000.000

Onderbouwing financiële impact:

Als de voorbereiding niet tijdig gereed is, zullen er maatregelen noodzakelijk zijn om het afval te kunnen inzamelen. Die zijn kostenverhogend. De kosten van de eigen afvalinzameling bedragen ongeveer € 3,4 miljoen. Vermenigvuldigt met een factor 3, als gevolg van externe inhuur of huur van materieel, is de financiële impact € 10 miljoen.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Actieve projectbegeleiding en projectcontrole. Tijd is een cruciale factor. Direct opschalen indien de voorbereiding niet tijdig is afgerond.

€ 1.000.000

Toelichting risico:

Het MFC Hout-Blerick betreft de ontwikkeling van een gebouw (school, sportkantine, gymzaal en kleedlokalen) en sportpark (3 voetbalvelden en ruimte voor tennis en padel). De gemeenteraad heeft in oktober 2024 een krediet van € 18,8 miljoen beschikbaar gesteld. Dit bedrag is gebaseerd op ramingen. Er zijn een aantal risico's. In het krediet is rekening gehouden met het verkrijgen van een bijdrage van € 2,2 miljoen van derden. Hierover dienen nog bindende afspraken te worden vastgelegd. Aangezien voor 2026 nog geen rijksmiddelen aan SPUK zijn toegekend, is nog niet zeker of we gecompenseerd worden voor kostprijsverhogende btw op de investering in sport. Laatste betreft het risico op sterke inflatie van bouwkosten.

10%

€ 5.000.000

Onderbouwing financiële impact:

De afzonderlijke risico's zijn op geld gewaardeerd en opgeteld. 

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Met de derden zijn we constructief in overleg over hun bijdrage. Voor het verkrijgen van de SPUK zijn we afhankelijk van rijksbeleid. Dit monitoren wij. Binnen de post onvoorzien kunnen prijsstijgingen deels worden opgevangen. Voorts wordt met een taakstellend budget gewerkt.

€ 500.000

Toelichting risico:

ICT-NML heeft het voornemen om het leasecontract met de huidige partij te beëindigen. Dit heeft een forse impact op de investeringsplanning van de gemeenten, afhankelijk van de wijze van afbouw en overgang naar de nieuwe leasemaatschappij.
Door ICT-NML is een doorrekening opgesteld over hoe en wanneer het contract mogelijk kan worden beëindigd.

75%

€ 2.350.000

Onderbouwing financiële impact:

De totale financiële impact is conform de doorrekening leasekosten door ICT-NML opgesteld en als volgt verdeelt:
* Gemeente specifieke deel voor Venlo € 1.500.000
* Centraal IT deel € 1.900.000 x 45% (aandeel Venlo) is afgerond € 850.000
Totaal € 2.350.000

Beheersen

Beheersmaatregelen:

De financiële consequenties als gevolg van de afbouw bij de huidige partij en overgang naar de nieuwe leasemaatschappij moeten zo veel als mogelijk worden beheerst als gevolg van het gekozen scenario van afbouw en ook eventuele inbreng bij de nieuwe partij. Mogelijk kan er ook door een andere financieringsvorm een vernieuwde dekking ontstaan die momenteel wordt onderzocht.

€ 1.762.500

Toelichting risico:

Met de subsidieregels Sociale Basis heeft de gemeente Venlo een kader en budgetplafond gesteld om initiatieven en partijen die binnen de Sociale Basis-infrastructuur opereren te ondersteunen om activiteiten en initiatieven te ontplooien waarmee de sociale cohesie, vitaliteit en zelfredzaamheid in en van de samenleving(en) versterkt wordt. De daarvoor opgestelde subsidieregel Sociale Basis is de afgelopen jaren onder invloed van een veelheid aan maatschappelijke ontwikkelingen (zowel incidenteel als structureel) telkens incidenteel verhoogd.
Incidenteel is dus de afgelopen jaren vaker sprake geweest van ophoging van het budgetplafond. Voor 2026 en verder staan die incidentele ophogingen niet meer in de MJB 2025-2028 doorbegroot, waardoor de subsidie aan de betreffende partijen in 2026 en verder aanzienlijk lager uit zal moeten vallen.
Inmiddels is er ook doorgewerkt aan updates van de subsidieregel en gaan er nieuwe normen en kaders gesteld worden die het sturen op zowel inspanningen als effecten moeten helpen te verbeteren. Ook op de onderlinge samenwerking en integrale benadering wordt sterker gefocust.
Dit leidt er toe dat er op afbouw ten opzichte van de incidentele plafonds uit het verleden wordt gestuurd. Maar een al te abrupte afbouw heeft zowel financiële als maatschappelijke risico's die in beeld gebracht moeten worden. Het risico op juridische procedures, een beoordeling als onzorgvuldige afbouw en het onzorgvuldig voor rekening en risico van partijen laten van onvermijdbare huisvestings- en personeelslasten dreigt.
Inhoudelijk kan het te abrupt korten leiden tot het wegvallen van basisvoorzieningen en laagdrempelige ondersteuning. Met het gevolg dat dit leidt tot meer eenzaamheid, geldzorgen, schulden, en/of psychische problematiek. Daarmee met ook het risico op toenemende druk op duurdere en zwaardere voorzieningen in het kader van Wmo en Jeugdzorg.
Onverkort insteken op het budgetplafond zonder verhogingen, levert naast bovengenoemde maatschappelijke schade en risico's, vooral juridische risico's op vanwege onvoldoende zorgvuldig vormgegeven subsidie-afbouw.

50%

€ 400.000

Onderbouwing financiële impact:

De kortingen op basis van onverkorte toepassing van niveau 2025 (nog incidenteel opgeplust) naar niveau 2026 en verder (niet meer opgeplust) levert juridisch onverantwoord hoge teruggangrisico's bij de maatschappelijke partners op. Het teruggangpercentage is met 35% in 2026 ruim 15% hoger dan wat algemeen als maximaal (mits goed gecommuniceerd) als draagbaar wordt ervaren. En dit trekt zich gedurende een aantal jaren door.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

In begrotingsproces proactief overwegen of en hoe hier mee om te gaan, mede vanuit de ervaring dat de afgelopen jaren telkens op initiatief van de gemeenteraad alsnog de budgetplafonds (weliswaar incidenteel) telkens verhoogd worden. En er met ophoging van de subsidieregels bij cultuur en sport ook aanvullend risico op precedentwerking bestaat.

€ 200.000

Toelichting risico:

Met de meerjarenbegroting 2026 en verder wordt voorgesteld het Buitenbad Venlo nieuw te bouwen. Daarbij hoort ook een nieuwe exploitatie van dit buitenbad. Voor de exploitatie licht gelijktijdig een voorstel voor om dit onder gemeentelijke beheer over te hevelen. Dit betekent dat de exploitatie van het buitenbad terug komt naar de gemeente Venlo en daarmee dus ook in de gemeentelijke begroting. De exploitatie van het buitenbad brengt per definitie risico's met zich mee, omdat de te verkrijgen inkomsten sterk afhankelijk zijn van het weer. Bij een seizoen met veel slecht weer betekent dit automatisch minder bezoekers en daarmee een risico dat de geraamde inkomsten niet gehaald worden. Daarnaast is er ook een risico op het vinden van voldoende personeel. Dit kan de openstelling beïnvloeden en daarmee ook weer negatief uitpakken op de inkomsten. We nemen daarom een risico op van € 500.000. We schatten door bovengenoemde toelichting de kans in op 50% dat deze exploitatie niet gehaald wordt.

50%

€ 500.000

Onderbouwing financiële impact:

De financiële impact is afgerond op € 500.000. Dit is gebaseerd op een negatief scenario dat de helft van de inkomsten niet behaald worden, door oorzaken benoemd in de toelichting.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Er wordt ten alle tijden onderzocht welke beheersmaatregelen genomen kunnen worden om uitgaven te beperken bij beperkte openstelling of extra inkomsten gegenereerd kunnen worden bij momenten dat het open is. Op deze manier proberen we de geraamde inkomsten te behalen, of juist zelfs een extra buffer te creëren in het geval dat bijvoorbeeld het weer tegen zit.

€ 250.000

Toelichting risico:

Voor het Uitvoeringsprogramma Vastenavondkamp 2021-2025 hebben wij van de Provincie Limburg een subsidie ontvangen van € 2,3 miljoen. De subsidie is verleend onder de voorwaarde dat de gemeente eenzelfde bijdrage levert (50-50). De subsidiebeschikking heeft een looptijd tot en met 31-12-2025. Door uiteenlopende oorzaken is een aantal projecten van het Uitvoeringsprogramma nog niet gerealiseerd. Voorbeelden hiervan zijn het project Woningen Alberickstraat (€ 1 miljoen), openbaar gebied Geresstraat (€ 0,45 miljoen) en reconstructie Diependijkstraat (€ 0,42 miljoen). Er bestaat een (kleine) kans dat de Provincie dit subsidiebedrag terugvordert.

25%

€ 1.200.000

Onderbouwing financiële impact:

Naar verwachting resteert ultimo 2025 een investeringsbudget van € 2,4 miljoen. De helft hiervan betreft provinciale subsidie.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

De subsidie is door de Provincie Limburg verleend voor het aanpakken van achterstanden in de wijk Vastenavondkamp. In deze beschikking zijn op basis van een uitgewerkt Uitvoeringsprogramma de resultaatverplichtingen met looptijd en subsidiesom per resultaat aangegeven. Deze hebben betrekking op het verbeteren van de ruimtelijk-fysieke structuur, het versterken van de sociale cohesie en zelfredzaamheid van bewoners en het verhogen van het gevoel van veiligheid. Deze resultaten dienen bij te dragen aan het realiseren van de doelstellingen die we in de samenwerkingsovereenkomst samen met de corporaties dienen te behalen.
Het realiseren van deze resultaatverplichtingen is echter geen geëffend pad. Het betreft veel verschillende projecten, waarbij we met woningcorporaties, zorginstellingen, ondernemers, verenigingen en bewoners samenwerken. We hebben belangrijke stappen voorwaarts gezet. Het is echter onvermijdelijk dat een aantal resultaten, projectbudgetten en looptijden aangepast moeten worden. We hebben dit in februari 2025 aan het College van GS voorgelegd.
Dit leidt ertoe dat we einde 2025 een deel van de subsidie niet benut hebben. We hebben aan de hand van een voortgangsrapportage een doorkijk gegeven hoe de nog openstaande resultaten gerealiseerd kunnen worden. Op onderdelen wordt dit aangepast. De te behalen doelstelling blijft echter overeind. Indien de Provincie Limburg hiermee akkoord gaat dan zal de looptijd worden aangepast naar einde 2028.

€ 300.000

Toelichting risico:

Vanwege de situatie in de wereld is het risico toegenomen dat er hybride oorlogsvoeringen gaan plaatsvinden. Hieronder verstaan we dan o.a. de uitval van onze infrastructuur zoals stroomuitval, geen betalingsverkeer, et cetera. Het Rijk zet hier steeds meer op in om onze samenleving weerbaarder te maken door bewustwordingscampagnes en oproepen om je voor te bereiden. Nu is er ook een formele opdracht gegeven aan gemeenten om hier uitvoering aan te gaan geven om het gesprek aan te gaan in de wijken, maar ook om de gemeente hier op voor te bereiden en noodsteunpunten in te gaan richten. Het Rijk heeft toegezegd om met aanvullende financiering hiervoor te komen, maar door er zijn nog geen concrete bedragen opgenomen c.q. toegezegd. Ook door de val van het kabinet is onzekerheid over deze financiële bijdrage, terwijl we wel aan de slag moeten. Ook de opdracht wat wij als gemeente allemaal moeten doen is nog niet concreet en duidelijk. Vandaar dat we dit opvoeren als risico.

75%

€ 300.000

Onderbouwing financiële impact:

Indien het Rijk met geen of onvoldoende financiële middelen komt, dan zullen wij als gemeente deze kosten moeten dragen. Als we dan in elk dorp of wijk een noodsteunpunt moeten inrichten met noodaggregaten inclusief het aanpassen van de stroomvoorziening voor het noodaggregaat, portofoons et cetera dan hebben wij deze kostenpost nu niet begroot.

Accepteren

Beheersmaatregelen:

Het is niet nodig om hiervoor een voorziening te treffen. Mochten we onvoldoende financiën hebben om dit te realiseren, dan kan dit vanuit het budget crisisbeheersing / rampenbestrijding worden gefinancierd.

€ 225.000

Toelichting risico:

Het aandeel van Venlo in het algemene uitkeringsdeel van het gemeentefonds wordt bepaald aan de hand van een aantal maatstaven. Bij de herijking van het gemeentefonds zijn nieuwe maatstaven geïntroduceerd, waarbij enkele maatstaven – zoals bijvoorbeeld het aantal huishoudens met een laag inkomen – een grote impact hebben op de uitkomst. Gelet op de moeilijkheidsgraad om deze maatstaven te voorspellen en de impact van deze indicatoren vormen deze een risico voor de gemeentefinanciën. De omvang van het risico wordt ingeschat op € 1.000.000 structureel.

25%

€ 1.000.000

Onderbouwing financiële impact:

De omvang van het risico is ingeschat aan de hand van de beweeglijkheid van de maatstaf "huishoudens met een laag inkomen in het 2 ^e , 3 ^e en 4 ^e deciel, met drempel" en statistische maatstaven zoals bijvoorbeeld omgevingsadressendichtheid en de centrumfunctiemaatstaven.

Beheersen

Beheersmaatregelen:

Beheersing door zo goed mogelijk voorspellen van het de meerjarige ontwikkeling van de maatstaven op basis van CBS gegevens, landelijke publicaties (BZK, VNG, FAMO), PAUW-adviezen en informatie van interne ketenpartners.

€ 250.000