Digitale transformatie
Om de digitale transformatie vanaf 2026 te borgen houden we, naast de bestaande lijn vanuit de Digitale Agenda Gemeenten, expliciet rekening met de volgende accenten:
Onderzoek en gebruik van nieuwe technologieën
Sommige vacatures zijn steeds lastiger te vullen. Daarom moet we onderzoeken hoe het werk anders kan worden georganiseerd. We moeten kijken naar de positieve en negatieve effecten. AI en robotisering kunnen oplossingen bieden. Door gebruik te maken van AI-gedreven tools kunnen we routinematige administratieve taken automatiseren. Dan kunnen medewerkers zich richten op complexere taken. Bijvoorbeeld, AI kan worden ingezet voor gegevensverwerking, klantinteracties via chatbots en het analyseren van grote hoeveelheden informatie voor beleidsvorming. Verder kunnen robots operationele taken uitvoeren bij onderhoud, logistiek en zelfs bij de bediening van inwoners. Ze kunnen zorgen voor efficiëntere dienstverlening. Deze innovaties helpen om de werkdruk te verlichten en om de efficiëntie en effectiviteit van gemeentelijke diensten te verhogen, ondanks de krapte op de arbeidsmarkt.
Kaders en richtlijnen voor nieuwe technologieën
Om de risico's van AI-gebruik binnen de gemeente te beheersen, ontwikkelen en beheren wij de kaders gericht op ethiek, het voldoen aan wet- en regelgeving en technische veiligheid. Het gaat om ethische codes, richtlijnen voor databeheer, en 'AI Impact Assessments' voor het evalueren van risico's zoals privacy, beveiliging en bias (ongewenste vooroordelen). Daarnaast blijven we onze medewerkers scholen. Dit beleid verzekert een verantwoordelijke en transparante inzet van AI ten dienste van de gemeenschap.
Veiligheid en desinformatie
De rol van desinformatie, misinformatie en nepnieuws is een grote uitdaging voor gemeenten. Verkeerde of misleidende informatie kan leiden tot wantrouwen onder burgers, polarisatie binnen gemeenschappen en verminderde effectiviteit van beleidsmaatregelen. Gemeenten moeten proactief optreden door betrouwbare informatie te verstrekken, mediawijsheid te bevorderen en samen te werken met diverse partners om desinformatie te bestrijden. Het versterken van de digitale weerbaarheid van de gemeentelijke organisaties en de inwoners is cruciaal om de schadelijke gevolgen van nepnieuws te minimaliseren.
Cybersecurity
Het Cybersecuritybeeld Nederland 2024 en de Nederlandse Cybersecurity Strategie laten zien hoe urgent digitale weerbaarheid en autonomie is. Digitalisering en technologisering kennen namelijk ook risico's.
Het kabinet introduceerde beleidsmaatregelen om de digitale veiligheid te waarborgen en de risico's van cyberdreigingen te beperken. Gemeenten moeten vooral digitale vaardigheden bij de medewerkers versteken, de samenwerking verbeteren en onderzoek en innovatie op het gebied van cybersecurity bevorderen. Daarom gaan we het gebied van privacy verder met het implementeren van het vastgestelde privacybeleid en de monitoring ervan via het monitorings- en verantwoordingsplan privacy.
Informatiebeheer en archivering
De verdere doorontwikkeling van het vakgebied informatiebeheer en archivering blijft nodig. Dit gebied vraagt om continue aandacht voor het realiseren van actieve openbaarmaking, transparantie en toegankelijkheid. We willen de vindbaarheid van data verbeteren in het belang van onze inwoners en volgens wettelijke eisen. Denk hierbij aan integrale stappen die we ook in de komende jaren zetten om te voldoen aan de samenhangende wetgeving die relatief nieuw is op dit gebied. Voorbeelden zijn de Wet Open Overheid, de Wet Modernisering Elektronisch Bestuurlijk verkeer en de nieuwe Archiefwet.
Doorontwikkelen en vervanging van systemen
Jaarlijks vervangen we systemen of zijn er grote aanpassingen die aansluiten op de processen en actualiteiten. In 2026 ligt onze focus op onderstaande processen en bijhorende systemen:
- Vervanging van applicatie voor sociale wijkteams (Jeugd en Wmo)
- Optimalisatie en verder doorontwikkelen van onze kantoorautomatisering
- Doorontwikkeling en optimalisatie van ons objectbeheersysteem voor de openbare ruimte
- Optimalisatie en uitbreiden van klantcontact functionaliteiten
- Inzet van robotisering of vergelijkbare technologieën voor repeterende processen
- Doorontwikkeling van ons nieuwe financiële systeem
- Verdere inzet op modernisering en “ver-Saasing” van onze kernapplicaties.
Mens en Organisatie
Binnen het onderdeel Mens en Organisatie zijn er voor 2026 en verder twee grote pijlers.
- De eerste pijler is de arbeidsmarktpositie. Uit de omgevingsanalyse blijkt dat het voor de gehele organisatie in de komende jaren misschien wel de grootste uitdaging is om de juiste mensen te vinden én te behouden. Dit maakt dat we ook in 2026 blijven inzetten op:
- Versterking van onze arbeidsmarktpositie en verdere uitwerking van de arbeidsmarktstrategie;
- Strategische personeelsplanning en mobiliteit;
We zien vanuit de arbeidsmarktanalyse dat de groei van de arbeidsmarkt minder wordt en we zien een vergrijzend personeelsbestand. Daarnaast zijn er meer taken. De gemeente kreeg vraagstukken die voorheen bij het Rijk lagen en moet haar regiorol vervullen. Denk aan de opvang van vluchtelingen, de energietransitie en werkzaamheden op het gebied van duurzaamheid. Om het groeiende takenpakket van de gemeentelijke organisatie te kunnen blijven oppakken, moeten we inzetten op het werven en behouden van professionals met de juiste competenties. Vanuit de arbeidsmarktstrategie zetten we in op het werkgeversmerk ‘Gemeente Venlo’, investeren we in marktconforme arbeidsvoorwaarden en blijven we kansen en perspectief bieden. Dit moet bijdragen aan het binnenhalen, en behouden van professionals. In Venlo krijgen we onze vacatures nog redelijk tot goed vervuld. Maar we herkennen wel dat er een aantal moeilijk vervulbare vacatures is, bijvoorbeeld kandidaten met specialistische kennis op bijvoorbeeld het terrein van financiën of in ruimtelijke ordening en milieu.
Het investeren in ons personeel en onze arbeidsmarktpositie is nu extra noodzakelijk door de groeiende concurrentie vanuit de agglomeraties als Eindhoven, Nijmegen en Maastricht en om onze bestuurlijke opgaven überhaupt uit te kunnen blijven voeren.
- De tweede pijler is Permanent Leren en Ontwikkelen. De uiteenlopende maatschappelijke vraagstukken groeien en ze veranderen continue. Dit betekent dat het vakmanschap van onze medewerkers ook steeds in beweging moet zijn. We bouwen in 2026 verder aan ons leerhuis met een samenhangend geheel van leeractiviteiten op individueel en collectief niveau. We werken door aan leerlijnen per generiek functieprofiel. Hiermee krijgen onze professionals de integrale kennis, kunde, vaardigheden en competenties om vakbekwaam te worden en te blijven.
Zo bouwen we ook verder aan een communicatief vaardige organisatie en aan een goede relatie tussen inwoner en gemeente. Hierbij hebben we oog voor de veranderende en verbindende rol die we als gemeente hebben. Helderheid, herkenbaarheid, toegankelijkheid, betrouwbaarheid en omgevingsbewust werken zijn de kenmerkende speerpunten voor deze doorontwikkeling.
Doelmatigheid en rechtmatigheid
Met de financiële en control/auditfunctie van de gemeente Venlo zorgen we voor een duurzame en gezonde financiële huishouding. De juiste, tijdige en volledige financiële informatievoorziening staat daarbij centraal. Ook in 2026 richten we ons op enkele belangrijke, doorlopende projecten en activiteiten. Allereerst blijft het behouden van een structureel en reëel evenwicht in onze meerjarenbegroting 2026-2029 een belangrijk speerpunt. We monitoren voortdurend ontwikkelingen op financieel gebied.
Met een voorgestelde wijziging van de Financiële-verhoudingswet worden ‘bijzondere fondsuitkeringen’ (BFU) in het gemeentefonds als vervanger van decentralisatie- en integratie-uitkeringen geïntroduceerd. Van die BFU mag het Rijk beleidsinformatie vragen aan de gemeenten. Hiermee wil het Rijk de BFU een aantrekkelijker alternatief aken voor een specifieke uitkering. Voor die beleidsinformatie hoeft het Rijk zo namelijk geen specifieke uitkering SPUK meer te maken. Dit leidt tot lagere administratieve lasten. BFU’s zijn onderdeel van het gemeentefonds – en dus vrij besteedbaar. Het Rijk mag dus geen bestedingsinformatie opvragen om gemeenten daarop af te rekenen en ook geen informatie die een accountant moet verifiëren. Het Rijk mag wél bestedingsinformatie opvragen om te toetsen of het totale budget en de verdeling daarvan goed zijn. Ook mag het Rijk geen voorwaarden opleggen die de vrije besteding belemmeren. Afspraken tussen Rijk en gemeente(n) over een BFU mogen wel, maar die mogen niet de besteding beperken. Als een gemeente die afspraken niet nakomt (bijvoorbeeld: de overeengekomen resultaatverplichtingen), dan mag het Rijk daar ook geen gevolgen aan verbinden.
Op het gebied van control en auditing zetten we in 2026 verdere stappen in de richting van een breder 'in control statement'. Dit omvat meer dan alleen de financiële rechtmatigheid. Er is speciale aandacht voor de ESG-criteria (Environmental, Social en Governance). Hiermee streven we naar een verantwoording die breder en maatschappelijk verantwoord is. Deze ontwikkelingen dragen bij aan het beheersen/versterken van de financiële positie en de kwaliteit en reikwijdte van onze verantwoording.